วิเคราะห์ ດอเมควรรมและความแก้ว “แผ่งแต่จำนงโพม” ใน “4. อัพภันตรวรรค์” ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 27 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 19 ขุททกนิกาย ชาดก ติกนิบาตชาดก
บทนำ
พระไตรปิฎกเล่มที่ 27 ในส่วนของพระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 19 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของขุททกนิกาย ชาดก ติกนิบาตชาดก มีบทที่สำคัญคือ “4. อัพภันตรวรรค” ที่รวบรวมชาดก 10 เรื่องซึ่งสะท้อนถึงหลักธรรม คำสอน และปัญญาที่พระพุทธเจ้าได้แสดงผ่านเรื่องเล่า โดยบทความนี้จะวิเคราะห์ชาดกทั้ง 10 เรื่องในอัพภันตรวรรค พร้อมเชื่อมโยงกับพุทธสันติวิธีเพื่อแสดงถึงความเกี่ยวข้องระหว่างคำสอนเหล่านี้กับการสร้างสันติภาพในสังคม
โครงสร้างและเนื้อหาในอัพภันตรวรรค
อัพภันตรวรรคประกอบด้วยชาดก 10 เรื่องที่มีเนื้อหาเฉพาะตัวดังนี้:
อัพภันตรชาดก
ชี้ถึงการตัดสินใจและความรอบคอบในการเผชิญอันตราย โดยพระโพธิสัตว์แสดงถึงความสงบสติและความรู้ในการแก้ปัญหาเสยยชาดก
กล่าวถึงความเสียสละเพื่อความสุขของผู้อื่น พร้อมทั้งสอนถึงการยอมรับในความเป็นจริงและการปรับตัววัฑฒกีสูกรชาดก
สอนถึงความอดทนและปัญญาในการเอาชนะอุปสรรค แม้จะอยู่ในสถานการณ์ที่ลำบากสิริชาดก
เน้นถึงคุณธรรมและศีลธรรมในชีวิตที่นำไปสู่ความสำเร็จและความสุขอย่างยั่งยืนมณิสูกรชาดก
กล่าวถึงการตัดสินใจโดยใช้ปัญญาและการรักษาคุณธรรมในทุกสถานการณ์สาลุกชาดก
ชี้ถึงการแบ่งปันและการมีเมตตาต่อผู้อื่น ซึ่งเป็นหัวใจของความสัมพันธ์ที่ดีในสังคมลาภครหิกชาดก
วิพากษ์วิจารณ์ความโลภและผลกระทบที่เกิดจากความไม่รู้จักพอในชีวิตมัจฉทานชาดก
กล่าวถึงคุณค่าของการเสียสละและการทำบุญเพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่นนานาฉันทชาดก
เน้นถึงการเคารพความหลากหลายและการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขในสังคมสีลวีมังสชาดก
อธิบายถึงความสำคัญของศีลธรรมและการปฏิบัติธรรมเพื่อความเจริญรุ่งเรือง
การเชื่อมโยงกับพุทธสันติวิธี
พุทธสันติวิธี (Buddhist Peacebuilding) เป็นกระบวนการสร้างสันติภาพที่เน้นการปฏิบัติตามหลักธรรม คำสอนในอัพภันตรวรรคสามารถประยุกต์ใช้เพื่อสร้างสันติภาพในหลายมิติ ดังนี้:
การแก้ไขความขัดแย้ง
ชาดกเช่น อัพภันตรชาดก และวัฑฒกีสูกรชาดก ชี้ให้เห็นถึงการใช้ปัญญาและความอดทนในการเผชิญสถานการณ์ที่ขัดแย้งการส่งเสริมคุณธรรมในสังคม
สิริชาดกและสีลวีมังสชาดก สอนให้เน้นคุณธรรมและศีลธรรม ซึ่งเป็นรากฐานของสังคมที่สงบสุขการเคารพความหลากหลาย
นานาฉันทชาดก เป็นตัวอย่างที่ชี้ถึงความสำคัญของการยอมรับและการเคารพความแตกต่างในสังคม
สรุป
อัพภันตรวรรคในพระไตรปิฎกเล่มที่ 27 มีคุณค่าอย่างยิ่งต่อการศึกษาและประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน หลักธรรมที่แสดงในชาดกทั้ง 10 เรื่องไม่เพียงแต่สะท้อนถึงความรู้และปัญญาของพระพุทธเจ้า แต่ยังเป็นแนวทางสำคัญในการสร้างสันติภาพและความสุขในสังคมปัจจุบัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น