วันจันทร์ที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2567

วิเคราห์ สัททสัญญิกวรรค ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 32

 

วิเคราห์ สัททสัญญิกวรรค ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 32 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 24 ขุททกนิกาย อปทาน ในปริบทพุทธสันติวิธี: หลักธรรม ประยุกต์ใช้

บทนำ

พระไตรปิฎกเล่มที่ 32 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 24 ขุททกนิกาย อปทาน ประกอบด้วยวรรคที่ 36 ซึ่งคือ “สัททสัญญิกวรรค” ที่รวบรวมเรื่องราวของพระเถระและบุคคลสำคัญในพระพุทธศาสนา 10 เรื่อง โดยแต่ละเรื่องมีลักษณะเฉพาะและแสดงถึงความสำคัญของหลักธรรมและการปฏิบัติที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตในสังคมพุทธ บทความนี้จะวิเคราะห์เนื้อหาของสัททสัญญิกวรรค และเชื่อมโยงกับปริบทของพุทธสันติวิธีเพื่อประยุกต์ใช้ในบริบทสมัยใหม่


เนื้อหาของสัททสัญญิกวรรค

1. สัททสัญญิกเถราปทาน (351)
เรื่องราวของพระเถระผู้ได้ตระหนักถึงคุณค่าของพระพุทธพจน์ผ่านการฟังเสียงพระธรรม ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการรับฟังและการตั้งสติเมื่อเผชิญกับเสียงภายนอก อันเป็นปัจจัยสำคัญในการนำไปสู่ความสงบในจิตใจ

2. ยวกลาปิยเถราปทาน (352)
กล่าวถึงความเสียสละของพระเถระในการแบ่งปันผลไม้เพื่อเป็นทาน ซึ่งสะท้อนถึงการให้ด้วยเมตตาและความปรารถนาดีที่เป็นหลักสำคัญของพุทธสันติวิธี

3. กิงสุกปูชกเถราปทาน (353)
เล่าเรื่องพระเถระที่ถวายดอกไม้กิงสุกเป็นพุทธบูชา แสดงถึงความสำคัญของศรัทธาและการอุทิศตนในพระพุทธศาสนา

4. สโกฏกโกรัณฑทายกเถราปทาน (354)
เน้นการบริจาคสิ่งของในฐานะเครื่องบูชาแก่พระสงฆ์ เพื่อแสดงถึงคุณค่าของการสนับสนุนและเสริมสร้างชุมชนพุทธ

5. ทัณฑทายกเถราปทาน (355)
กล่าวถึงพระเถระผู้บริจาคไม้เท้า ซึ่งสะท้อนถึงการสนับสนุนการดำรงชีวิตและความเมตตาต่อผู้ยากไร้

6. อัมพยาคุทายกเถราปทาน (356)
เรื่องราวของการบริจาคมะม่วงให้แก่พระสงฆ์ แสดงถึงการกระทำด้วยความเมตตาและจิตใจบริสุทธิ์

7. ปุฏกปูชกเถราปทาน (357)
เกี่ยวกับการถวายพานดอกไม้ ซึ่งเน้นการแสดงออกถึงความเคารพในพระพุทธศาสนา

8. วัจฉทายกเถราปทาน (358)
เล่าเรื่องการบริจาควัว ซึ่งสะท้อนถึงความเสียสละเพื่อส่วนรวมและการสนับสนุนเศรษฐกิจชุมชน

9. สรณาคมนิยเถราปทาน (359)
กล่าวถึงการเข้าถึงสรณะอย่างจริงจัง แสดงถึงกระบวนการสร้างความมั่นคงในศรัทธาและการเป็นที่พึ่งของตนเอง

10. ปิณฑปาติกเถราปทาน (360)
เรื่องราวของการออกบิณฑบาตที่สะท้อนถึงความสมถะและการแสวงหาปัจจัยสี่ในวิถีแห่งความพอเพียง


การประยุกต์ใช้ในปริบทพุทธสันติวิธี

  1. การฟังอย่างลึกซึ้ง (Deep Listening) จากเรื่องสัททสัญญิกเถราปทาน การฟังด้วยความตั้งใจเป็นวิธีสำคัญในการสร้างความเข้าใจและลดความขัดแย้งในสังคม

  2. การเสียสละและการให้ (Sacrifice and Generosity) เรื่องราวของยวกลาปิยเถราปทานและกิงสุกปูชกเถราปทาน เน้นถึงความสำคัญของการแบ่งปันและการเสียสละเพื่อสันติสุขในสังคม

  3. ศรัทธาและความเคารพในศีลธรรม (Faith and Ethical Respect) จากกิงสุกปูชกเถราปทานและปุฏกปูชกเถราปทาน การแสดงออกถึงความเคารพและศรัทธาสามารถสร้างพลังบวกในชุมชน

  4. ความสมถะและพอเพียง (Simplicity and Sufficiency) เรื่องปิณฑปาติกเถราปทานสะท้อนถึงการดำรงชีวิตที่เรียบง่ายและไม่เบียดเบียนผู้อื่น ซึ่งเป็นหัวใจของพุทธสันติวิธี

  5. การสนับสนุนและความร่วมมือในชุมชน (Community Support and Collaboration) จากเรื่องสโกฏกโกรัณฑทายกเถราปทานและวัจฉทายกเถราปทาน การสนับสนุนซึ่งกันและกันในชุมชนช่วยเสริมสร้างสันติภาพและความสามัคคี


บทสรุป

สัททสัญญิกวรรคในพระไตรปิฎกเล่มที่ 32 เป็นแหล่งข้อมูลที่ทรงคุณค่าในการทำความเข้าใจหลักธรรมและการปฏิบัติที่นำไปสู่สันติภาพทั้งในระดับบุคคลและสังคม การประยุกต์ใช้หลักธรรมจากวรรคนี้ในพุทธสันติวิธีสามารถช่วยลดความขัดแย้งและสร้างสรรค์สังคมที่สงบสุขและยั่งยืน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิเคราะห์รูปกัณฑ์และมาติกาในพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 พระอภิธรรมปิฎก เล่ม 1 ธรรมสังคณีปกรณ์

  วิเคราะห์รูปกัณฑ์และมาติกาในพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 พระอภิธรรมปิฎก เล่ม 1 ธรรมสังคณีปกรณ์: ในปริบทพุทธสันติวิธี บทนำ พระไตรปิฎกเล่มที่ 34 ในพ...