วันจันทร์ที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2568

วิเคราะห์ อุปัสสยทายกวิมานถวายที่อยู่อาศัยและอาหารแก่พระอรหันต์

 วิเคราะห์ อุปัสสยทายกวิมานในพระไตรปิฎกเล่มที่ 26 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 18 ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ ๖. ปายาสิกวรรค: การประยุกต์ใช้ในบริบทพุทธสันติวิธี

บทนำ พระไตรปิฎกถือเป็นแหล่งรวมพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งมีเนื้อหาหลากหลายที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรมและผลของกรรมที่กระทำในอดีต หนึ่งในหมวดที่น่าสนใจคือ “วิมานวัตถุ” ซึ่งบรรยายถึงผลบุญและวิมานที่เกิดขึ้นแก่ผู้ทำความดีโดยเฉพาะ ในบทความนี้จะวิเคราะห์อุปัสสยทายกวิมานในพระไตรปิฎกเล่มที่ 26 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 18 ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ 6. ปายาสิกวรรค โดยเน้นการประยุกต์ใช้ในบริบทพุทธสันติวิธี

สาระสำคัญของอุปัสสยทายกวิมาน อุปัสสยทายกวิมานที่ 1 และ 2 กล่าวถึงผลบุญของเทพบุตรที่เกิดจากการถวายที่อยู่อาศัยและอาหารแก่พระอรหันต์ โดยมีใจเลื่อมใสอย่างบริสุทธิ์ ในวิมานที่ 1 และ 2 พระมหาโมคคัลลานเถระได้ตั้งคำถามถึงสาเหตุที่ทำให้เทพบุตรเหล่านั้นมีวรรณะงดงามและมีรัศมีสว่างไสวไปทั่วทุกทิศ เทพบุตรได้ตอบว่าการถวายทานด้วยใจเลื่อมใส เป็นสาเหตุหลักแห่งความรุ่งเรืองนี้

แนวคิดทางพุทธสันติวิธี พุทธสันติวิธี (Buddhist Peacebuilding) เน้นการสร้างสันติผ่านการกระทำที่มีเมตตาและความเสียสละ โดยมีหลักธรรมสำคัญ เช่น

  • ทานบารมี (ความเสียสละ): การถวายทานอย่างบริสุทธิ์ใจ ช่วยสร้างความสงบในจิตใจและสังคม

  • ศีลบารมี (ความประพฤติดีงาม): การงดเว้นจากพฤติกรรมที่เบียดเบียน

  • ปัญญาบารมี (ปัญญาเพื่อสันติ): การมีความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับผลของกรรม

การประยุกต์ใช้ในบริบทพุทธสันติวิธี

  1. การสร้างความสงบในสังคมผ่านการเสียสละ

    • การถวายทานในอุปัสสยทายกวิมานแสดงถึงการให้ที่อยู่อาศัยและอาหารซึ่งเป็นการสนับสนุนผู้ปฏิบัติธรรม ช่วยสร้างสันติในจิตใจและลดความเห็นแก่ตัว

  2. ความเลื่อมใสอย่างบริสุทธิ์

    • การถวายด้วยใจที่บริสุทธิ์และปราศจากความหวังผลตอบแทน เป็นรากฐานของความสงบที่ยั่งยืน

  3. ผลของกรรมและสันติภายใน

    • การกระทำที่เป็นกุศลนำมาซึ่งผลตอบแทนทางจิตใจ เช่น ความสงบสุขและความรุ่งเรือง

สรุป อุปัสสยทายกวิมานในพระไตรปิฎกเล่มที่ 26 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 18 สะท้อนถึงหลักการพุทธสันติวิธีที่เน้นการสร้างสันติผ่านการเสียสละ ความเลื่อมใส และการทำความดีโดยไม่หวังผลตอบแทน หลักธรรมเหล่านี้สามารถประยุกต์ใช้ในสังคมร่วมสมัยเพื่อสร้างความสงบสุขที่ยั่งยืนได้อย่างแท้จริง

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิเคราะห์คาถาธรรมบท ชราวรรคที่ ๑๑

 วิเคราะห์คาถาธรรมบท ชราวรรคที่ ๑๑ ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 25 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 17 ขุททกนิกาย ธรรมบท ในปริบทพุทธสันติวิธี: หลักธรรมและการปร...