วันอังคารที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2567

วิเคราห์ ๕. อริยมรรควรรค ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 24 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 16 อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ตติยปัณณาสก์

 

วิเคราห์ ๕. อริยมรรควรรค ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 24 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 16 อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ตติยปัณณาสก์ ในปริบทพุทธสันติวิธี

บทนำ

อริยมรรค หรือ มรรคมีองค์แปด เป็นหัวใจสำคัญในพระพุทธศาสนาที่มุ่งหมายให้เป็นเส้นทางสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ ในอังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ตติยปัณณาสก์ วรรคที่ ๕ คือ "อริยมรรควรรค" ประกอบด้วยสูตรหลายสูตรที่นำเสนอคำสอนเกี่ยวกับการพัฒนาจิตใจและการดำเนินชีวิตในแนวทางที่ถูกต้องเพื่อให้เกิดสันติสุข บทความนี้มุ่งวิเคราะห์เนื้อหาและอรรถกถาของแต่ละสูตรที่เกี่ยวข้องในวรรคดังกล่าว โดยเน้นปริบทที่สัมพันธ์กับพุทธสันติวิธี

เนื้อหาของ ๕. อริยมรรควรรค

  1. อริยมรรคสูตร

    • เนื้อหาในสูตรนี้เน้นการบรรยายมรรคมีองค์แปดในเชิงปฏิบัติ อรรถกถาได้ขยายความถึงการดำเนินชีวิตตามมรรคทั้งแปดอย่างมีสติและสมาธิ ซึ่งส่งเสริมความสมดุลและการลดละความขัดแย้งในชีวิตประจำวัน

  2. กัณหมรรคสูตร

    • สูตรนี้ชี้ให้เห็นถึง "มรรคที่มีมลทิน" และ "มรรคที่บริสุทธิ์" โดยเปรียบเทียบการดำเนินชีวิตที่เต็มไปด้วยกิเลสกับชีวิตที่บริสุทธิ์ อรรถกถาเน้นความสำคัญของการกำจัดกิเลสเพื่อให้เข้าถึงอริยมรรค

  3. สัทธรรมสูตร

    • อธิบายถึงลักษณะของ "สัทธรรม" หรือธรรมที่แท้จริง อรรถกถาชี้ให้เห็นว่าการปฏิบัติตามสัทธรรมช่วยลดความขัดแย้งทั้งภายในและภายนอก

  4. สัปปุริสธรรมสูตร

    • กล่าวถึงคุณลักษณะของ "สัปปุริส" หรือผู้ประพฤติดี อรรถกถาอธิบายว่าคุณธรรมเหล่านี้เป็นพื้นฐานของการสร้างสังคมที่สงบสุข

  5. อุปปาเทตัพพธรรมสูตร

    • สูตรนี้กล่าวถึงธรรมที่ควรบังเกิดขึ้นในจิตใจ อรรถกถาเน้นการพัฒนาคุณธรรมเพื่อให้เกิดความมั่นคงในอริยมรรค

  6. อาเสวิตัพพธรรมสูตร

    • กล่าวถึงธรรมที่ควรเสพและปฏิบัติ อรรถกถาขยายความถึงการฝึกฝนธรรมที่นำไปสู่ความสุขและลดความทุกข์

  7. ภาเวตัพพธรรมสูตร

    • เน้นการอบรมธรรมที่ควรเจริญในชีวิต อรรถกถาอธิบายถึงวิธีการนำธรรมเหล่านี้มาใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อสร้างความสงบในจิตใจ

  8. พหุลีกาตัพพธรรมสูตร

    • กล่าวถึงธรรมที่ควรปฏิบัติบ่อยครั้ง อรรถกถาชี้ให้เห็นว่าการปฏิบัติธรรมอย่างสม่ำเสมอนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงจิตใจในทางที่ดี

  9. อนุสสริตัพพธรรมสูตร

    • เน้นการพิจารณาธรรมอย่างสม่ำเสมอ อรรถกถาอธิบายถึงการใช้สติในการระลึกถึงธรรมเพื่อป้องกันความหลงผิด

  10. สัจฉิกาตัพพธรรมสูตร

    • กล่าวถึงธรรมที่ควรบรรลุด้วยการปฏิบัติ อรรถกถาชี้ว่าการบรรลุธรรมนี้เป็นเป้าหมายสูงสุดของการปฏิบัติในพุทธศาสนา

การประยุกต์ใช้ในพุทธสันติวิธี

เนื้อหาในอริยมรรควรรคสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในพุทธสันติวิธีได้หลายด้าน:

  • การสร้างสันติภายใน: มรรคมีองค์แปดช่วยลดความทุกข์และความขัดแย้งในจิตใจ โดยเน้นการพัฒนาปัญญา ศีล และสมาธิ

  • การสร้างสันติภายนอก: คุณลักษณะของสัปปุริสธรรมและสัทธรรมช่วยส่งเสริมการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขในสังคม

  • การแก้ไขความขัดแย้ง: หลักธรรมในสูตรต่าง ๆ ให้แนวทางในการแก้ปัญหาความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ เช่น การใช้สติและปัญญาในการพิจารณาปัญหา

บทสรุป

อริยมรรควรรคในอังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ตติยปัณณาสก์ เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ช่วยให้เข้าใจถึงเส้นทางสู่การหลุดพ้นจากทุกข์และการสร้างสันติสุขในระดับบุคคลและสังคม เนื้อหาในสูตรต่าง ๆ และอรรถกถาเสริมให้เห็นถึงวิธีปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อให้เกิดผลทั้งในด้านจิตวิญญาณและความสงบสุขในสังคมโดยรวม

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

เพลง: พ่อเลี้ยงครับ พ่อเลี้ยงค่ะ

ເນື້ອເພງ : ດຣສົມພົງສ໌,ai ທຳນອງ - ຮ້ອງໂດຍ : suno   คลิกฟังเพลงที่นี่ (Verse 1) พ่อเลี้ยงครับ พ่อเลี้ยง ไม่โตพ่อเลี้ยงอยู่หรือ เสียงดังอื้อ ฉา...