มนต์เพลงพุทโธจีพีที - ธชัคคสูตร : รัตนไตยที่พึ่งที่แท้จริง

  ເນື້ອເພງ : ດຣສົມພົງສ໌

ທຳນອງ - ຮ້ອງໂດຍ : suno  

 คลิกฟังเพลงที่นี่

บทความวิชาการ: การสอนให้ระลึกถึง "พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์" เพื่อบรรเทาความหวาดกลัวในธชัคคสูตร

บทคัดย่อ

ธชัคคสูตร หนึ่งในพระสูตรที่ปรากฏในพระไตรปิฎก เล่มที่ 15 สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลายเกี่ยวกับวิธีการเผชิญความกลัว โดยทรงเล่าเหตุการณ์ระหว่างสงครามของเหล่าเทวดาและอสูร ซึ่งในสถานการณ์นั้นท้าวสักกะผู้เป็นจอมแห่งเทวดาแนะนำให้เหล่าเทวดาแลดูยอดธงของผู้ปกครองเพื่อเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ อย่างไรก็ตามการระลึกถึงพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์นั้นมีพลังยิ่งกว่ายอดธงของทวยเทพ เพราะเป็นที่พึ่งที่ปราศจากกิเลส ไม่หวั่นไหว และสามารถนำทางจิตใจให้สงบสุขแท้จริง ธรรมะในธชัคคสูตรนี้สามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อบรรเทาความกลัวและเสริมสร้างสติสัมปชัญญะในการเผชิญหน้ากับความทุกข์

สาระสำคัญของธชัคคสูตร

ในธชัคคสูตร พระพุทธเจ้าแสดงคำสอนแก่ภิกษุทั้งหลายที่ออกไปใช้ชีวิตอยู่ในป่าและต้องพบกับความกลัวในยามที่อยู่ลำพัง โดยให้ข้อคิดในการระลึกถึงคุณพระรัตนตรัยเพื่อบรรเทาความกลัวนี้ เปรียบเทียบกับเหตุการณ์ของทวยเทพในสงครามเมื่อเหล่าเทวดาหวั่นไหวต่ออำนาจของอสูร ท้าวสักกะแนะนำให้พวกเขามองดูยอดธงของจอมเทพเพื่อยึดเหนี่ยวจิตใจ แต่ในกรณีของภิกษุ พระพุทธเจ้าแนะให้ระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ เพราะพระรัตนตรัยปราศจากกิเลสและไม่หวั่นไหวต่อความทุกข์ นี่คือเครื่องหมายของความสงบในจิตใจที่แท้จริง

พระพุทธเจ้าแสดงให้เห็นว่าพระองค์และพระรัตนตรัยนั้นเป็นแหล่งที่พึ่งที่ยิ่งใหญ่สำหรับการดับความกลัวอย่างแท้จริง เพราะพระพุทธเจ้าเป็นผู้พ้นจากกิเลส ไม่หวาดสะดุ้ง และไม่หวั่นไหวต่ออุปสรรคทางใจ ในขณะที่เทวดานั้นยังคงมีราคะ โทสะ และโมหะอยู่ จึงไม่สามารถเป็นที่พึ่งที่แท้จริงได้

หลักธรรมที่ปรากฏในธชัคคสูตร

หลักธรรมสำคัญที่ปรากฏในธชัคคสูตร ได้แก่

การระลึกถึงพระรัตนตรัย - การระลึกถึงคุณของพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ เป็นการนำสติสัมปชัญญะกลับมาสู่จิตใจ และทำให้เรามีกำลังใจในการเผชิญความกลัว

อริยสัจสี่ - การตระหนักรู้ถึงทุกข์และหนทางพ้นทุกข์โดยการมองเห็นธรรมอันแท้จริง ซึ่งจะช่วยให้เราพ้นจากทุกข์ได้

ไตรลักษณ์ - การระลึกถึงความไม่เที่ยงของทุกสิ่ง ทำให้เราไม่ยึดมั่นถือมั่นและลดความกลัวลง

อุเบกขา - การวางจิตกลางในการเผชิญกับอุปสรรค ซึ่งช่วยเสริมสร้างจิตที่สงบมั่นคง

การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน

หลักธรรมในธชัคคสูตรสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันเพื่อเสริมสร้างจิตใจให้เข้มแข็ง เช่น

การเผชิญหน้ากับความกลัว - ในสถานการณ์ที่เรารู้สึกหวาดกลัวและไม่มั่นคง การระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยสามารถช่วยบรรเทาความกลัวและสร้างความมั่นใจขึ้นมาใหม่

การรักษาสติในยามที่เผชิญความทุกข์ - เมื่อเผชิญกับความทุกข์ เราสามารถนำหลักอริยสัจสี่มาใช้ในการวิเคราะห์และเข้าใจเหตุแห่งทุกข์ เพื่อนำทางสู่ความสงบ

การลดความยึดมั่นถือมั่น - ไตรลักษณ์สอนให้เรายอมรับการเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่ง ลดการยึดมั่นถือมั่นในตัวตนและความทุกข์ต่าง ๆ

การฝึกจิตให้เข้มแข็งด้วยอุเบกขา - การฝึกวางจิตให้เป็นกลางและไม่หวั่นไหวในยามที่เผชิญกับเหตุการณ์ที่ทำให้หวาดกลัว ช่วยให้จิตใจสงบและมั่นคง

ชื่อเพลง: ระลึกถึงแสงธรรมในใจ

เนื้อเพลงตัวอย่าง

(ท่อน 1)

อยู่ในป่าหรือที่ไหนก็ไร้หวาดกลัว

เพียงระลึกถึงแสงธรรมที่นำหนทาง

แม้กาลผ่านทุกข์ทนฝ่าทุกข์มาอย่างยาวนาน

เราระลึกถึงพระรัตนตรัยมั่นในใจ

(ท่อนฮุก)

เธอจงดูยอดธงในใจแสงธรรม

ประทีปแห่งพุทธะนำให้เห็นทางไกล

ลมหายใจยังมีสติยังอยู่ไม่พรากไป

ระลึกถึงรัตนตรัยในใจไม่หวั่นไหว

เอกสารอ้างอิง

พระไตรปิฎกเล่มที่ 15 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 7 สังยุตตนิกาย สคาถวรรค    https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=7046