วันพฤหัสบดีที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2567

มนต์เพลงพุทโธจีพีที - ภูตมิทสูตร : สาระสำคัญทางธรรมะขันธ์ทั้งห้าและข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อส่งเสริมการพัฒนาจิตใจ"

  ເນື້ອເພງ : ດຣສົມພົງສ໌

ທຳນອງ - ຮ້ອງໂດຍ : suno  

 คลิกฟังเพลงที่นี่


บทนำ


ภูตมิทสูตรในพระไตรปิฎก เล่มที่ 16 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 8 สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เป็นบทสนทนาระหว่างพระพุทธเจ้าและพระสารีบุตร ในการสอนถึงการทำความเข้าใจขันธปัญจก อันได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ซึ่งเกิดขึ้นจากเหตุปัจจัยและมีการดับไปตามธรรมชาติ ภูตมิทสูตรแสดงถึงแนวทางการหลุดพ้นจากการยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้งห้าและการใช้ปัญญาพิจารณาเพื่อนำไปสู่การดับทุกข์


เนื้อหาสาระสำคัญของภูตมิทสูตร


ภูตมิทสูตรเริ่มต้นด้วยการที่พระพุทธเจ้าตรัสถามพระสารีบุตรว่า จะสามารถอธิบายข้อธรรมเรื่องขันธปัญจกอย่างไรได้บ้าง พระสารีบุตรตอบโดยเน้นการพิจารณาขันธ์ทั้งห้า ด้วยปัญญาเพื่อทำความเข้าใจถึงการเกิดและการดับไปของขันธ์เหล่านั้น การปฏิบัติเพื่อให้เกิดความหน่ายในขันธ์ทั้งห้าจะนำไปสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์


โดยสรุป ภูตมิทสูตรชี้ให้เห็นว่า บุคคลที่เห็นขันธ์ทั้งห้าด้วยปัญญา จะเกิดความหน่ายในความยึดมั่นคลายความกำหนัด ความหลุดพ้นจะเกิดขึ้นเมื่อมีการปล่อยวางขันธ์นั้นเอง บุคคลที่ได้บรรลุธรรมแล้วจะสามารถอยู่โดยไม่ยึดมั่นในขันธ์เหล่านี้ และนำไปสู่การหลุดพ้นอย่างแท้จริง


หลักธรรมและแนวคิดเชิงปรัชญาที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน


การพิจารณาขันธ์ทั้งห้า (รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ)

การทำความเข้าใจในขันธ์ทั้งห้าทำให้เราตระหนักถึงความไม่เที่ยงและความดับไปตามธรรมชาติของสรรพสิ่ง ซึ่งสามารถช่วยให้เกิดการปล่อยวางและไม่ยึดมั่นในอารมณ์หรือเหตุการณ์ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต


การใช้ปัญญาพิจารณาเพื่อเห็นความจริง (โยนิโสมนสิการ)

การใช้ปัญญาพิจารณาตามความเป็นจริงจะช่วยให้เรารู้เท่าทันความรู้สึกและความคิดของตนเอง ลดการยึดติด และสามารถมองปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีสติ ซึ่งนำไปสู่ความสงบทางใจและการคลายทุกข์ได้


การหลุดพ้นจากความยึดมั่นถือมั่น (อนัตตา)

หลักการไม่ยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้งห้าช่วยให้เราเห็นถึงความไม่เที่ยงและไม่ควบคุมได้ของสิ่งต่าง ๆ ซึ่งจะช่วยลดความทุกข์ทางใจที่เกิดจากการยึดติดในสิ่งของ สถานะ หรือความสำเร็จในชีวิต


ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อส่งเสริมการพัฒนาจิตใจและการใช้หลักธรรมในสังคม


จัดหลักสูตรหรือกิจกรรมการอบรมการพัฒนาจิตใจในสถาบันการศึกษาและองค์กร

สนับสนุนให้หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนจัดอบรมเรื่องหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น การฝึกปฏิบัติสมาธิและโยนิโสมนสิการ เพื่อให้ผู้เข้าร่วมสามารถนำแนวคิดจากภูตมิทสูตรมาใช้ในชีวิตประจำวัน


ส่งเสริมการฝึกสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน

สร้างโครงการที่ส่งเสริมการปฏิบัติสมาธิและการพิจารณาขันธ์ทั้งห้า เช่น การสร้างแอปพลิเคชันที่รวบรวมคำแนะนำในการฝึกสมาธิและการตั้งเป้าหมายเพื่อพัฒนาตนเองในด้านจิตใจอย่างยั่งยืน


พัฒนาแผนการเรียนการสอนที่เน้นการเจริญปัญญาและการฝึกคิดเชิงวิพากษ์

ในระดับชั้นการศึกษาขั้นพื้นฐานและระดับอุดมศึกษา ควรมีการพัฒนาหลักสูตรที่เน้นการพัฒนาปัญญา การฝึกโยนิโสมนสิการ และการพิจารณาปัญหาตามความเป็นจริง เพื่อให้เยาวชนมีทักษะในการพัฒนาตนเองและรับมือกับปัญหาชีวิตอย่างมีประสิทธิภาพ


ชื่อเพลง: "ยลขันธ์ดับ"


เนื้อเพลง:


(ท่อน 1)

ทุกข์ในขันธ์ทั้งห้า เกิดขึ้นมาพาใจหลงทาง

แต่อย่ามัวเดินตาม แค่เพียงพลิกความรู้ที่มี

เห็นสิ่งใดแล้วจะคลาย คลายจากความหมายที่เรายึดมั่น

ขันธ์เกิดเพียงเพื่อผัน ผ่านไปตามทางของมัน


(ท่อนฮุค)

เมื่อใดใจเห็นชัด สิ่งใดเกิดดับสิ้นไป

คลายความยึดไว้ด้วยใจที่มีปัญญา

ความสงบจะค่อยมา เย็นใจจากความยึดมั่น

ปล่อยให้ขันธ์นั้นผ่านไป


(ท่อน 2)

โยนิโส... พิจารณา เห็นขันธ์พาความทุกข์เจือปน

พิจารณาเพื่อคลายปน เป็นผลของปัญญาในใจ

เห็นแล้วจึงหลุดพ้น ไม่หลงหม่นในขันธ์ที่ว่าง

เพียงแค่ปล่อยและวาง ชีวิตพาใจสงบ

 

  เอกสารอ้างอิง

พระไตรปิฎกเล่มที่ 16 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 8 สังยุตตนิกาย สคาถวรรค   https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=1179 


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิเคราะห์ปัญจาลวรรคในพระไตรปิฎกเล่มที่ 23 อังคุตตรนิกาย นวกนิบาต ปัณณาสก์

  วิเคราะห์ปัญจาลวรรคในพระไตรปิฎกเล่มที่ 23: พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 15 อังคุตตรนิกาย นวกนิบาต ปัณณาสก์ในปริบทพุทธสันติวิธี บทนำ พระไตรปิฎกเล...