วันเสาร์ที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567

การวิเคราะห์เกณฑ์การตรวจประเมินคุณภาพการศึกษาภายในระดับหลักสูตร (เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2565) ในปริบทพุทธสันติวิธี



บทนำ

การศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษามีบทบาทสำคัญในการพัฒนาความรู้และทักษะที่ลึกซึ้งในแต่ละสาขาวิชา รวมถึงการสร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อส่งเสริมสังคมที่ก้าวหน้าอย่างยั่งยืน เกณฑ์มาตรฐานการประกันคุณภาพการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาพ.ศ. 2565 เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาและกำกับคุณภาพการจัดการศึกษาภายในหลักสูตร โดยเฉพาะในปริบทของการประยุกต์ใช้พุทธสันติวิธีในกระบวนการเรียนการสอน ซึ่งมุ่งเน้นการพัฒนาปัญญา คุณธรรม และการเรียนรู้ที่มีผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมไทย

หลักการ อุดมการณ์ และวิธีการของพุทธสันติวิธีในการจัดการศึกษา

พุทธสันติวิธีเน้นการพัฒนาความสงบภายในและการแก้ไขปัญหาผ่านการสื่อสารอย่างมีสติ การเรียนการสอนในระดับบัณฑิตศึกษาจึงควรบูรณาการหลักธรรมในพุทธศาสนา เช่น ปฏิจจสมุปบาทและอริยสัจสี่ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ที่สมดุลระหว่างปัญญา (ความรู้) และศีลธรรม (คุณธรรม)

การกำกับมาตรฐานและคุณภาพอาจารย์

การประกันคุณภาพการศึกษาในหลักสูตรบัณฑิตศึกษานั้นขึ้นอยู่กับคุณภาพของอาจารย์ผู้สอน โดยอาจารย์ต้องมีคุณวุฒิที่ตรงหรือสัมพันธ์กับสาขาวิชา รวมถึงต้องมีผลงานวิชาการที่มีคุณภาพและเป็นที่ยอมรับในวงการวิชาการ ความสามารถในการควบคุมวิทยานิพนธ์ของนิสิตและการให้คำปรึกษาอย่างมีประสิทธิภาพจะช่วยให้บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษามีความสามารถในการสร้างองค์ความรู้ใหม่ ซึ่งถือเป็นพุทธนวัตกรรมที่ส่งผลต่อการแก้ไขปัญหาในสังคมไทย

การประเมินผลการเรียนรู้ของนิสิต

กระบวนการประเมินผลการเรียนรู้ของนิสิตในระดับบัณฑิตศึกษา ควรประเมินอย่างรอบด้าน โดยคำนึงถึงพัฒนาการทางความรู้ (Knowledge) ทักษะ (Skills) จริยธรรม (Ethics) และคุณลักษณะส่วนบุคคล (Character) ตามระบบ PLOs (Program Learning Outcomes) ที่สอดคล้องกับเป้าหมายของหลักสูตร รวมถึงการประเมินรายบุคคลผ่านกระบวนการวิจัยและการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการของนิสิต เพื่อให้บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษาสามารถใช้ความรู้ที่ได้รับไปพัฒนาตนเองและสังคมอย่างยั่งยืน

การพัฒนาหลักสูตรตามเกณฑ์มาตรฐาน

หลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาควรพัฒนาตามเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนดไว้ โดยเฉพาะการปรับปรุงหลักสูตรอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงในสังคมและความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เช่น พระสงฆ์ ผู้บริหาร และผู้ทำงานด้านความขัดแย้ง การบริหารจัดการหลักสูตรจะต้องเน้นการพัฒนาบุคลากรที่มีคุณภาพ เช่น การกำกับคุณภาพของอาจารย์ประจำหลักสูตรและอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตรที่มีบทบาทในการบริหารหลักสูตรอย่างรอบด้าน

การส่งเสริมการพัฒนานิสิต

การรับนิสิตที่มีคุณสมบัติตรงกับสาขาวิชาหรือมีพื้นฐานที่สอดคล้องกับหลักสูตรเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถพัฒนาได้ตามแผนการเรียนและผลลัพธ์การเรียนรู้ นอกจากนี้ การปรับพื้นฐานของนิสิตที่มาจากสาขาอื่นก็เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถเรียนรู้และวิจัยในสาขาวิชาที่เลือกได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย

เสริมสร้างความร่วมมือระหว่างสถาบันการศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนาหลักสูตรที่ตอบโจทย์ความต้องการของสังคมและสร้างสรรค์นวัตกรรมที่สอดคล้องกับพุทธสันติวิธี

ส่งเสริมการพัฒนาบุคลากรทางการศึกษา โดยเฉพาะอาจารย์ที่มีคุณภาพในการสอน การวิจัย และการให้คำปรึกษานิสิตในระดับบัณฑิตศึกษา

พัฒนาระบบการประเมินผลที่รอบด้าน ซึ่งเน้นการประเมินพัฒนาการของนิสิตทั้งด้านความรู้ ทักษะ จริยธรรม และลักษณะส่วนบุคคล

ปรับปรุงกระบวนการรับนิสิตใหม่ โดยเน้นคุณสมบัติและการเตรียมความพร้อมของนิสิตให้เหมาะสมกับการเรียนรู้ในสาขาวิชาที่เลือก

ส่งเสริมการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ ของนิสิตและอาจารย์ เพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้ใหม่ที่มีผลกระทบต่อสังคมไทยในเชิงบวก

การประเมินและพัฒนาคุณภาพการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาที่มีเกณฑ์มาตรฐานที่ชัดเจน จะช่วยยกระดับคุณภาพการศึกษาและสร้างบัณฑิตที่มีศักยภาพในการพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืนบนพื้นฐานของพุทธสันติวิธี


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

หนังสือ: หลักสูตรนักธรรมตรียุคเอไอ

คิดเขียนโดยดร.สำราญ สมพงษ์ - แชทจีพีที (เป็นกรณีศึกษา) สารบัญ 1. คำนำ ความสำคัญของการศึกษานักธรรมในสังคมไทย ความเปลี่ยนแปลงของโลกยุคดิจิทัลแ...