"วิเคราห์ ทิฏฐิสังยุตต์ มูลปัณณาสก์ ทุติยเปยยาล - นวาตสูตร

  "วิเคราห์   ทิฏฐิสังยุตต์  มูลปัณณาสก์  ทุติยเปยยาล  -   นวาตสูตร  - เนวโหตินนโหติตถาคตสูตร - รูปีอัตตาสูตร - อรูปีอัตตาสูตร -รูปีจอรูปีจอัตตาสูตร  -เนวรูปีนารูปีอัตตาสูตร  - เอกันตสุขีอัตตาสูตร  -เอกันตทุกขีอัตตาสูตร  -  สุขทุกขีอัตตาสูตร - อทุกขมสุขีอัตตาสูตร     ในปริบทพุทธสันติวิธี " โดยใช้สาระสำคัญของ   ทุติยเปยยาล  -   นวาตสูตร  - เนวโหตินนโหติตถาคตสูตร - รูปีอัตตาสูตร - อรูปีอัตตาสูตร -รูปีจอรูปีจอัตตาสูตร  -เนวรูปีนารูปีอัตตาสูตร  - เอกันตสุขีอัตตาสูตร  -เอกันตทุกขีอัตตาสูตร  -  สุขทุกขีอัตตาสูตร - อทุกขมสุขีอัตตาสูตร  ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 17  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 9  สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค  ทิฏฐิสังยุตต์    มูลปัณณาสก์ ทุติยเปยยาล ความว่า  

 นวาตสูตร ว่าด้วยเหตุเกิดมิจฉาทิฏฐิ

 นวาตสูตร (Sermon on Wrong Views) สอนเกี่ยวกับการเกิดทิฏฐิมิจฉา หรือความเชื่อที่ผิดที่เกิดจากการยึดมั่นในสิ่งต่างๆ ที่ไม่เที่ยงแท้ โดยพระผู้มีพระภาคตรัสถึงการเกิดทิฏฐิที่ผิดพลาดจากการยึดมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยงและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เช่น ลมที่พัด, แม่น้ำที่ไหล, และกระบวนการต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิต และนำมาซึ่งการเชื่อว่าเหล่านี้จะตั้งอยู่มั่นคงเหมือนเสาระเนียด

พระองค์ตรัสถามภิกษุทั้งหลายเกี่ยวกับสิ่งที่ไม่เที่ยง เช่น รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ ว่ามีความเที่ยงหรือไม่ โดยให้ภิกษุทั้งหลายยืนยันว่าไม่เที่ยง เมื่อสิ่งใดไม่เที่ยง ย่อมเป็นทุกข์และมีการเปลี่ยนแปลงเสมอ ดังนั้นการยึดมั่นในสิ่งเหล่านี้จะเกิดทิฏฐิที่ผิดขึ้น ซึ่งจะทำให้เกิดความเชื่อว่ามันตั้งอยู่มั่นคงเหมือนเสาระเนียด แต่จริงๆ แล้วมันไม่เป็นเช่นนั้นเลย

พระองค์อธิบายว่า การยึดมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยง จะนำไปสู่การเกิดทิฏฐิที่ผิด และเป็นการหลงทางจากความจริงที่สิ่งเหล่านี้เป็นทุกข์และแปรปรวนอย่างต่อเนื่อง

เนวโหตินนโหติตถาคตสูตร (The No-Birth, No-Non-Birth Doctrine) สอนเกี่ยวกับความเห็นที่ผิดเกี่ยวกับการเกิดและการตาย โดยพระผู้มีพระภาคตรัสถามภิกษุเกี่ยวกับทิฏฐิที่ว่า "สัตว์ที่ตายไปแล้วจะเกิดใหม่ก็ไม่ได้ ไม่เกิดใหม่ก็ไม่ได้" ซึ่งเกิดจากการยึดมั่นในรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่ไม่เที่ยงและมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

พระผู้มีพระภาคตรัสถามว่ารูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณนั้นเป็นสิ่งเที่ยงหรือไม่ และภิกษุทั้งหลายยืนยันว่าไม่เที่ยง พระองค์จึงอธิบายว่าเมื่อสิ่งใดไม่เที่ยง ย่อมเป็นทุกข์และมีความแปรปรวน การยึดมั่นในสิ่งเหล่านี้จะทำให้เกิดทิฏฐิที่ผิดเกี่ยวกับการเกิดและการตาย ซึ่งเป็นการหลงทางจากความจริงที่สิ่งเหล่านี้ไม่มีความมั่นคงเหมือนเสาระเนียด

พระองค์สรุปว่า การยึดมั่นในทุกข์และความไม่เที่ยงจะทำให้เกิดทิฏฐิที่ผิด และเป็นการหลงทางในการเข้าใจธรรมชาติของการเกิดและการตายที่แท้จริง

รูปีอัตตาสูตร (The Doctrine of Self with Form) สอนเกี่ยวกับการยึดมั่นในอัตตาที่มีรูป โดยพระผู้มีพระภาคตรัสถามภิกษุว่า เมื่อสิ่งใดมีอยู่และเกิดทิฏฐิว่า "อัตตาที่มีรูป เบื้องหน้าตายแล้วไม่สลายไป" นั้นเกิดจากการถือมั่นในรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร และวิญญาณ ซึ่งเป็นสิ่งไม่เที่ยงและมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

พระองค์ได้ยกตัวอย่างการถือมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยง เช่น รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร และวิญญาณ ว่าไม่มีสิ่งใดเที่ยงแท้และมีการเปลี่ยนแปลงเสมอไป เมื่อมีการยึดมั่นในสิ่งเหล่านี้ จะทำให้เกิดทิฏฐิที่ผิดเกี่ยวกับอัตตาและความไม่สลายไปหลังจากตาย

พระผู้มีพระภาคสรุปว่า สิ่งใดที่ไม่เที่ยง ย่อมเป็นทุกข์และแปรปรวน การยึดมั่นในสิ่งเหล่านี้จะทำให้เกิดทิฏฐิที่ผิดว่าอัตตาที่มีรูปจะไม่สลายไปหลังจากตาย

อรูปีอัตตาสูตร (The Doctrine of Self without Form) สอนเกี่ยวกับการยึดมั่นในอัตตาที่ไม่มีรูป พระผู้มีพระภาคตรัสถามภิกษุว่า เมื่อมีการยึดมั่นในสิ่งใด เช่น วิญญาณ หรือสิ่งที่ไม่สามารถมองเห็นได้ ก็จะเกิดทิฏฐิว่า "อัตตาที่ไม่มีรูป เบื้องหน้าตายแล้วย่อมไม่สลายไป" ซึ่งเกิดจากการถือมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยงและไม่มีรูป เป็นการเข้าใจผิดเกี่ยวกับอัตตา

การยึดมั่นในอัตตาแบบนี้จะนำไปสู่ทิฏฐิที่ผิดว่าอัตตาไม่มีรูปจะไม่สลายไปหลังจากตาย แม้ว่าจะไม่มีรูปหรือสิ่งที่จับต้องได้ก็ตาม

รูปีจอรูปีจอัตตาสูตร ว่าด้วยอัตตาที่มีรูปและไม่มีรูป  พระนครสาวัตถี. อัตตาทั้งที่มีรูปทั้งที่ไม่มีรูป เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมไม่สลายไป ฯลฯ

เนวรูปีนารูปีอัตตาสูตร ฯลฯ อัตตาที่มีรูปก็หามิได้ ไม่มีรูปก็หามิได้ เบื้องหน้าแต่ตายแล้ว ย่อมไม่สลายไป ฯลฯ

เอกันตสุขีอัตตาสูตร  อัตตาที่มีสุขโดยส่วนเดียว เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมไม่สลายไป ฯลฯ

เอกันตทุกขีอัตตาสูตร  ฯลฯ อัตตาที่มีทุกข์โดยส่วนเดียว เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมไม่สลายไป ฯลฯ

 สุขทุกขีอัตตาสูตร  ฯลฯ อัตตาที่มีทั้งสุขทั้งทุกข์ เบื้องหน้าแต่ตายแล้วย่อมไม่สลายไป ฯลฯ

อทุกขมสุขีอัตตาสูตร (The Doctrine of the Self without Suffering or Happiness) เน้นเรื่องการยึดมั่นในอัตตาที่ไม่มีทั้งทุกข์และสุข ซึ่งพระผู้มีพระภาคตรัสถามภิกษุว่า การถือมั่นในสิ่งต่างๆ เช่น รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ จะนำไปสู่ทิฏฐิที่ผิดที่ว่า "อัตตาที่ไม่มีทั้งทุกข์และสุข จะไม่สลายไปหลังจากตาย" ซึ่งเป็นการยึดมั่นในสิ่งที่ไม่เที่ยงและไม่ถูกต้อง

พระผู้มีพระภาคชี้ให้เห็นว่า สิ่งที่ไม่เที่ยงนั้นย่อมเป็นทุกข์ และมีความแปรปรวนเป็นธรรมดา การถือมั่นในสิ่งเหล่านี้จะทำให้เกิดทิฏฐิที่ผิดว่าตัวตนไม่เปลี่ยนแปลงหลังจากตายไป โดยอธิบายว่าอัตตานั้นไม่เที่ยงและย่อมไม่เป็นไปตามการยึดมั่นแบบนี้

..........................

เอกสารอ้างอิง

ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 17  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 9  สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค ทิฏฐิสังยุตต์  มูลปัณณาสก์ ทุติยเปยยาล  -   นวาตสูตร  - เนวโหตินนโหติตถาคตสูตร - รูปีอัตตาสูตร - อรูปีอัตตาสูตร -รูปีจอรูปีจอัตตาสูตร  -เนวรูปีนารูปีอัตตาสูตร  - เอกันตสุขีอัตตาสูตร  -เอกันตทุกขีอัตตาสูตร  -  สุขทุกขีอัตตาสูตร - อทุกขมสุขีอัตตาสูตร https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5356  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5385  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5415  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5441  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5446  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5450  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5453  https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5455 https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5457 

 https://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=5459