วันจันทร์ที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2567

วิเคราะห์คังคาเปยยาลในพระไตรปิฎกเล่มที่ 19 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ 11

 วิเคราะห์คังคาเปยยาลในพระไตรปิฎกเล่มที่ 19 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ 11 สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค มัคคสังยุตต์: ปริบทพุทธสันติวิธี


บทนำ

พระไตรปิฎกเล่มที่ 19 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ 11 ในส่วนสังยุตตนิกาย มหาวารวรรค มัคคสังยุตต์ นำเสนอคังคาเปยยาล ซึ่งประกอบด้วยชุดสูตรที่สะท้อนถึงแนวคิดเชิงปรัชญาและวิธีการในทางพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องกับความเข้าใจในธรรมชาติและสัจธรรมแห่งชีวิต โดยใช้การเปรียบเทียบกระแสน้ำของแม่น้ำต่าง ๆ เช่น คังคา ยมุนา อจิรวตี สรภู และมหานทีที่ไหลลงสู่ทะเล การเปรียบเทียบนี้เป็นสื่อกลางสำหรับการสื่อความหมายถึงการปฏิบัติธรรมและการปลดเปลื้องความทุกข์ในบริบทพุทธสันติวิธี


การวิเคราะห์เนื้อหา

1. ธรรมชาติของกระแสน้ำและการเปรียบเทียบ

สูตรต่าง ๆ ในคังคาเปยยาล เช่น คังคาปาจีนนินนสูตร และยมุนาปาจีนนินนสูตร เปรียบกระแสน้ำของแม่น้ำที่ไหลลงสู่ทะเลโดยไม่มีการย้อนกลับ สะท้อนถึงกระบวนการที่ปัญญาและศีลธรรมพัฒนาขึ้นอย่างไม่หยุดนิ่งในผู้ปฏิบัติธรรม จนถึงเป้าหมายสูงสุด คือ นิพพาน

2. หลักธรรมในคังคาเปยยาล

  • ปาจีนนินน (ไหลลงทางตะวันออก): สื่อถึงการมีแนวทางที่ชัดเจนและมั่นคงในทางธรรม
  • สมุทนินน (ไหลลงทะเล): เปรียบกับการรวมตัวของสรรพสิ่งที่หลอมรวมเข้าสู่ธรรมชาติแห่งความเป็นจริง

3. ปริบทพุทธสันติวิธี

เนื้อหาของคังคาเปยยาลมีความสอดคล้องกับหลักพุทธสันติวิธีในแง่ของการสร้างสันติภายในและภายนอก ได้แก่

  • การพัฒนาตนเองผ่านการปฏิบัติธรรม
  • การส่งเสริมความเข้าใจในกฎแห่งธรรมชาติและความเปลี่ยนแปลง
  • การปฏิเสธความยึดมั่นในตัวตน เพื่อความสงบสุขในสังคม

ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย

1. ส่งเสริมการศึกษาเชิงพุทธสันติวิธี

ควรบรรจุหลักธรรมในคังคาเปยยาลเข้าในหลักสูตรการศึกษาธรรมะเพื่อส่งเสริมความเข้าใจในสัจธรรมของชีวิต

2. การนำหลักปัจฉิมนินนสู่การพัฒนาสังคม

หลักการของกระแสน้ำที่ไหลไม่ย้อนกลับควรนำมาประยุกต์ในนโยบายพัฒนาสังคม โดยมุ่งเน้นความต่อเนื่องในโครงการที่สร้างความยั่งยืน และการตัดสินใจที่สอดคล้องกับความเป็นธรรมชาติ

3. การใช้ปริบทคังคาเปยยาลในกระบวนการสันติภาพ

ควรสนับสนุนการวิจัยและใช้แนวคิดของคังคาเปยยาลในกระบวนการเจรจาและสร้างสันติภาพ โดยมุ่งเน้นการยอมรับความแตกต่างและการรวมตัวเพื่อเป้าหมายร่วม


บทสรุป

คังคาเปยยาลในพระไตรปิฎกเล่มที่ 19 สะท้อนถึงธรรมชาติของชีวิตและการปฏิบัติธรรมอย่างลึกซึ้ง โดยเน้นย้ำถึงกระบวนการพัฒนาที่ต่อเนื่องและสันติภาพที่มาจากการเข้าใจธรรมชาติและความจริง การนำหลักธรรมเหล่านี้มาปรับใช้ในระดับบุคคลและสังคมจะช่วยส่งเสริมความสงบสุขและความมั่นคงในระยะยาว

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

"ชูศักดิ์" จี้ "พศ." ออกมาตรการและกลไกป้องกันไม่ให้มีการบ่อนทำลายพระพุทธศาสนา

  เมื่อวันที่  11 ธันวาคม 2567  ที่ห้องประชุม 301 ตึกบัญชาการ 1 ทำเนียบรัฐบาล นายชูศักดิ์ ศิรินิล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นประธานก...