โกโก้เป็นพืชเศรษฐกิจที่ได้รับความสนใจในปัจจุบัน ไม่เพียงแต่ในตลาดโลกแต่ยังรวมถึงในประเทศไทย นายพูนพงษ์ นัยนาภากรณ์ ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (ผอ.สนค.) กระทรวงพาณิชย์ ระบุว่าตลาดโกโก้และช็อกโกแลตกำลังเติบโตอย่างมีนัยสำคัญ โดยในปี 2566 ตลาดเมล็ดโกโก้ทั่วโลกมีมูลค่า 16,000 ล้านเหรียญสหรัฐ และคาดว่าจะเติบโตไปถึง 22,000 ล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2571 อย่างไรก็ตาม การพัฒนาตลาดโกโก้เผชิญกับความท้าทายต่าง ๆ ทั้งในด้านการผลิตและผลกระทบจากปัจจัยภายนอกเช่น ภาวะภัยแล้งจากเอลนีโญ ส่งผลให้ต้องมีการวางนโยบายที่สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันและอนาคต
1. โอกาสของโกโก้ในตลาดโลก
ตลาดโกโก้มีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่องจากความต้องการผลิตภัณฑ์แปรรูป เช่น ช็อกโกแลตและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศเศรษฐกิจหลักอย่างยุโรปและเอเชีย เช่น ญี่ปุ่นและจีน นอกจากนี้ ประเทศไทยมีโอกาสในการเพิ่มพื้นที่ปลูกและปรับปรุงคุณภาพผลผลิตให้ตรงตามมาตรฐานสากล ด้วยศักยภาพของตลาดที่เพิ่มขึ้น ยังเปิดโอกาสให้มีการพัฒนาอุตสาหกรรมแปรรูปโกโก้ภายในประเทศเพื่อเพิ่มมูลค่า เช่น การผลิตเครื่องสำอางจากโกโก้หรือการพัฒนาเครื่องดื่มโกโก้เพื่อสุขภาพ
2. ความท้าทายของอุตสาหกรรมโกโก้
ความท้าทายสำคัญของการปลูกโกโก้คือผลกระทบจากสภาพภูมิอากาศ โดยเฉพาะภาวะภัยแล้งจากปรากฏการณ์เอลนีโญ ซึ่งทำให้ผลผลิตโกโก้ในหลายประเทศลดลง ส่งผลให้ราคาโกโก้ในตลาดโลกปรับตัวสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ การแก้ปัญหานี้ต้องอาศัยการพัฒนาเทคโนโลยีการปลูกและการจัดการน้ำเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของผลผลิต นอกจากนี้ การแข่งขันกับประเทศผู้ผลิตหลัก เช่น โกตดิวัวร์และกานา ยังเป็นอุปสรรคที่สำคัญสำหรับไทย ซึ่งมีการผลิตโกโก้ในสัดส่วนที่ค่อนข้างน้อยในระดับโลก
3. ผลกระทบของการผลิตและการค้าต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
การขยายตัวของพื้นที่ปลูกโกโก้อาจส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน ซึ่งอาจเกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศและการพัฒนาที่ยั่งยืน ดังนั้นควรมีมาตรการเพื่อให้เกิดการพัฒนาทางการเกษตรที่สมดุลและรักษาสิ่งแวดล้อม เช่น การส่งเสริมการเกษตรเชิงอินทรีย์ และการใช้เทคโนโลยีที่ช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
4. อิทธิพลจากต่างประเทศ
การค้าโกโก้ได้รับอิทธิพลจากประเทศผู้ผลิตและนำเข้ารายใหญ่ โดยไทยมีบทบาทค่อนข้างน้อยในตลาดนี้ การพัฒนาความร่วมมือและการเจรจาการค้าเสรีระหว่างประเทศ รวมถึงการส่งเสริมความเข้าใจในมาตรฐานคุณภาพของตลาดต่างประเทศ จะช่วยให้ไทยสามารถเพิ่มส่วนแบ่งในตลาดและเพิ่มศักยภาพทางการแข่งขัน
ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย
ส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพผลผลิต
สนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการปลูกโกโก้ เช่น การคัดเลือกพันธุ์ที่เหมาะสมกับภูมิอากาศและเทคนิคการจัดการน้ำ
ส่งเสริมการเกษตรเชิงอินทรีย์เพื่อเพิ่มมูลค่าและตอบสนองความต้องการของตลาด
พัฒนาอุตสาหกรรมแปรรูปโกโก้ในประเทศ
สนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น การผลิตช็อกโกแลตหรือผลิตภัณฑ์สุขภาพจากโกโก้
เพิ่มโอกาสทางการตลาดผ่านการสร้างตราสินค้าที่สื่อถึงคุณภาพและมาตรฐานของสินค้าโกโก้ไทย
เสริมสร้างความร่วมมือทางการค้า
ส่งเสริมการสร้างเครือข่ายการค้ากับประเทศผู้นำเข้าและผู้ผลิตรายใหญ่
พัฒนากลยุทธ์การเจาะตลาดใหม่เพื่อเพิ่มความหลากหลายของตลาดส่งออก
สนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืน
พัฒนามาตรการป้องกันผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการปลูกโกโก้ เช่น การปลูกพืชหมุนเวียนและการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
สร้างความตระหนักรู้ให้แก่เกษตรกรเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาที่ยั่งยืน
การดำเนินนโยบายที่ชัดเจนและสอดคล้องกับแนวโน้มของตลาดโลก จะเป็นกุญแจสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมโกโก้ไทยให้เติบโตอย่างยั่งยืนในอนาคต.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น