This article examines Cambodia’s stance on the ceasefire agreement along the Thai-Cambodian border following diplomatic coordination led by U.S. President Donald Trump, urging both parties to end the conflict. Despite these efforts, Cambodian forces continued military operations, resulting in significant civilian distress and border instability. The article highlights the discrepancy between Cambodia’s diplomatic commitments and its military actions, and proposes legal and international mechanisms as potential responses to such behavior.
1. Introduction
The border conflict between Thailand and Cambodia, reignited in 2025 after a period of fragile peace, has led to several cross-border attacks. Particularly alarming was the renewed fighting during the early morning hours of July 27, 2025, despite Cambodia having previously agreed to a ceasefire proposed by U.S. President Donald Trump. The contradiction between diplomatic commitments and subsequent actions raises questions about Cambodia’s sincerity in the peace process.
2. Cambodia’s Contradictions: Commitment vs. Conduct
According to General Natthaphon Nakphanit, Deputy Minister of Defense of Thailand, Cambodia resumed attacks at 2:00 a.m., just hours after discussions with President Trump at 11:00 p.m. This indicates a severe inconsistency between diplomatic promises and actual behavior—possibly suggesting intentional breach or internal political constraints preventing implementation of executive agreements.
3. Impacts on Civilians and Thai National Security
Cambodian military operations were not limited to strategic targets; they extended into civilian areas. General Natthaphon reported that three artillery shells landed in residential zones. Although civilian casualties were avoided due to timely evacuations, the attacks caused fear and property damage. These actions could be considered violations of international humanitarian law, particularly the Geneva Conventions and the Ottawa Treaty.
4. Legal Considerations: Submitting a Case to the ICC
There have been calls for Prime Minister Hun Sen to be brought before the International Criminal Court (ICC) for war crimes. Thailand’s defense sector has deferred this matter to the Ministry of Foreign Affairs. Nonetheless, preliminary evidence—such as targeting civilians, laying landmines after withdrawal (June 8), and using long-range weaponry indiscriminately—lends weight to possible ICC action.
5. Thailand’s Democratic Decision-Making Mechanism
Thailand has emphasized the need for collective, transparent decision-making rooted in democratic processes, unlike Cambodia’s centralized, top-down governance model. Various Thai ministers actively participate in consultations and solicit public feedback—including through social media—illustrating a governance structure that values legitimacy and citizen engagement.
6. Military Capabilities and Strategic Preparedness
General Natthaphon’s remarks also reflect Thailand’s limited military procurement capacity due to budget constraints and a defensive doctrine that avoids acquiring offensive weaponry. In contrast, Cambodia reportedly possesses six systems of heavy armament, creating a significant military capability gap. This disparity calls for a policy reassessment of defense budgets and capability development in light of emerging threats.
7. Conclusion and Recommendations
Cambodia’s behavior following its ceasefire promise to the U.S. President raises concerns about either its sincerity or its ability to control its own military apparatus. The resulting harm to civilians may constitute war crimes and deserves careful examination through the ICC framework. Simultaneously, Thailand must strengthen its policy, diplomatic, and military strategies—grounded in peaceful principles but without compromising its capacity to protect sovereignty and citizens.
บทความนี้วิเคราะห์ท่าทีของประเทศกัมพูชาในประเด็นการหยุดยิงบริเวณชายแดนไทย–กัมพูชา ภายหลังจากได้รับการประสานผ่านทางประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ให้ทั้งสองฝ่ายยุติความขัดแย้ง แต่พบว่าฝ่ายกัมพูชายังคงดำเนินการทางทหารต่อเนื่องจนส่งผลกระทบต่อประชาชนและเสถียรภาพความมั่นคงชายแดน บทความนี้ชี้ให้เห็นถึงความไม่สอดคล้องระหว่างคำมั่นสัญญาทางการทูตกับพฤติกรรมทางทหารของกัมพูชา ตลอดจนข้อเสนอในการดำเนินการตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศเพื่อรับมือกับพฤติกรรมดังกล่าว
1. บทนำ
ในบริบทของความขัดแย้งบริเวณชายแดนไทย–กัมพูชา ซึ่งปะทุขึ้นอีกครั้งในปี พ.ศ. 2568 หลังจากช่วงเวลาสงบชั่วคราว ได้เกิดเหตุการณ์การยิงข้ามพรมแดนหลายระลอก โดยเฉพาะช่วงเช้ามืดของวันที่ 27 กรกฎาคม 2568 ทั้งที่ก่อนหน้านี้รัฐบาลกัมพูชาได้ตอบรับข้อเสนอจากนายโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ให้มีการหยุดยิงระหว่างสองประเทศ ความย้อนแย้งระหว่างคำมั่นและพฤติกรรมนี้ ทำให้เกิดคำถามด้านความจริงใจของกัมพูชาในกระบวนการสันติภาพ
2. ความย้อนแย้งของพฤติกรรมกัมพูชา: คำมั่น vs. การกระทำ
จากถ้อยแถลงของ พลเอกณัฐพล นาคพาณิชย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม ระบุชัดเจนว่าหลังการหารือกับประธานาธิบดีทรัมป์เมื่อเวลา 23.00 น. กัมพูชายังคงใช้อาวุธโจมตีฝั่งไทยในเวลา 02.00 น. ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความไม่สอดคล้องระหว่างคำรับปากทางการทูตกับพฤติกรรมเชิงปฏิบัติ อันอาจตีความได้ว่าเป็นการเจตนาผิดสัญญา หรือมีปัจจัยภายในกัมพูชาที่ทำให้คำมั่นจากฝ่ายบริหารไม่สามารถบังคับใช้จริงได้
3. ผลกระทบต่อพลเรือนและความมั่นคงของรัฐไทย
การปฏิบัติการทางทหารของกัมพูชาไม่ได้จำกัดอยู่เพียงเป้าหมายทางยุทธศาสตร์เท่านั้น หากยังครอบคลุมถึงพื้นที่พลเรือน ซึ่ง พลเอกณัฐพลระบุว่า มีการยิงปืนใหญ่ตกใส่พื้นที่ชุมชนถึง 3 นัด แม้ไม่มีผู้เสียชีวิตเนื่องจากการอพยพทันเวลา แต่ก็สร้างความหวาดกลัวและความเสียหายต่อทรัพย์สินของประชาชน เหตุการณ์ลักษณะนี้อาจเข้าข่ายการละเมิดกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ โดยเฉพาะอนุสัญญาเจนีวาและอนุสัญญาออตตาวา
4. ข้อพิจารณาด้านกฎหมายระหว่างประเทศ: การยื่นฟ้องต่อ ICC
ข้อเสนอในการนำตัวนายกรัฐมนตรีฮุนเซนขึ้นศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) ในฐานะผู้กระทำความผิดฐานอาชญากรรมสงคราม เป็นประเด็นที่ถูกกล่าวถึง โดยฝ่ายความมั่นคงไทยโยนให้เป็นหน้าที่ของกระทรวงการต่างประเทศพิจารณา กรณีนี้ถือว่ามีน้ำหนัก เนื่องจากมีพยานหลักฐานเบื้องต้น เช่น การเล็งเป้าหมายพลเรือน การวางกับระเบิดหลังการถอนกำลัง (8 มิถุนายน) และการใช้อาวุธหนักยิงระยะไกลโดยไม่แยกแยะเป้าหมาย
5. ไทยในฐานะประเทศประชาธิปไตยกับกลไกการตัดสินใจแบบมีส่วนร่วม
รัฐบาลไทยแสดงความชัดเจนว่าไม่สามารถตัดสินใจแบบเฉียบพลันได้ เนื่องจากต้องฟังเสียงประชาชนและดำเนินการผ่านกลไกประชาธิปไตย ซึ่งต่างจากกัมพูชาที่มีลักษณะการตัดสินใจแบบรวมศูนย์อำนาจในคนเพียง 2–3 คน บทบาทของรัฐมนตรีต่าง ๆ ในการประชุม การทวีตเพื่อฟังเสียงประชาชน และการเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างกองทัพกับรัฐบาล สะท้อนถึงความโปร่งใสและความพยายามสร้างความชอบธรรมในการตัดสินใจเชิงนโยบาย
6. ประเด็นด้านยุทโธปกรณ์และความพร้อมของกองทัพไทย
จากคำให้สัมภาษณ์ของ พลเอกณัฐพล แสดงให้เห็นว่า ไทยมีข้อจำกัดด้านการจัดซื้ออาวุธ เนื่องจากงบประมาณถูกจำกัด และยึดหลัก “ป้องกันมากกว่ารุกราน” ขณะที่กัมพูชามีระบบอาวุธหนักถึง 6 ระบบ ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำด้านขีดความสามารถทางการทหาร ซึ่งต้องนำกลับมาทบทวนในระดับนโยบายและการจัดสรรงบประมาณให้สมดุลกับภัยคุกคาม
7. บทสรุปและข้อเสนอแนะ
การวิเคราะห์พฤติกรรมของกัมพูชาหลังรับปากหยุดยิงต่อผู้นำสหรัฐฯ ชี้ให้เห็นถึงความไม่จริงใจหรือขาดความสามารถในการควบคุมกลไกทางทหารของตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ ความเสียหายที่เกิดขึ้นต่อพลเรือนอาจเข้าข่ายอาชญากรรมสงคราม และควรได้รับการพิจารณาผ่านกลไกของ ICC อย่างรอบคอบ พร้อมกันนี้ ประเทศไทยควรพัฒนาศักยภาพเชิงนโยบาย การทูต และการทหารในลักษณะที่เน้นหลักสันติวิธีแต่ไม่ลดทอนศักยภาพในการปกป้องอธิปไตยและประชาชน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น