บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งวิเคราะห์ประสิทธิภาพของการสื่อสารภาครัฐไทยต่อสถานการณ์ความขัดแย้งชายแดนไทย-กัมพูชาในช่วงปี พ.ศ. 2568 โดยเฉพาะในประเด็นข้อกล่าวหาเรื่องการละเมิดข้อตกลงหยุดยิงและการใช้กำลังทางทหาร รัฐบาลไทยโดยเฉพาะรองนายกรัฐมนตรี นายภูมิธรรม เวชยชัย ได้แสดงท่าทีในการปรับปรุงกระบวนการประชาสัมพันธ์และการทูตเชิงรุก เพื่อสื่อสารกับประชาคมโลกอย่างมีประสิทธิภาพ บทความนี้จะใช้แนวคิดด้านการสื่อสารภาครัฐ (government communication) และการทูตสาธารณะ (public diplomacy) เป็นกรอบวิเคราะห์ พร้อมทั้งเสนอแนวทางปรับปรุงเพื่อเพิ่มขีดความสามารถของรัฐบาลไทยในการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องในระดับนานาชาติ
1. บทนำ
ปัญหาความขัดแย้งบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา กลับมาสู่ความสนใจของประชาคมโลกอีกครั้ง หลังการละเมิดข้อตกลงหยุดยิงโดยฝ่ายกัมพูชา ซึ่งตามมาด้วยการกล่าวหาว่าไทยเป็นฝ่ายละเมิดก่อน และใช้กำลังเกินกว่าเหตุ สถานการณ์เช่นนี้ไม่เพียงแต่เป็นภัยต่อความมั่นคงระดับภูมิภาค หากยังเป็นความท้าทายเชิงภาพลักษณ์ระหว่างประเทศ ที่รัฐบาลไทยจำเป็นต้องตอบสนองอย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในมิติของการสื่อสารกับประชาคมโลก
2. กรณีศึกษา: การตอบสนองของรัฐบาลไทย
2.1 คำชี้แจงของนายภูมิธรรม เวชยชัย
รองนายกรัฐมนตรีแสดงท่าทีชัดเจนว่า รัฐบาลไทยมีหลักฐานยืนยันว่าไม่ได้กระทำการที่ละเมิดต่อพลเรือน และเน้นย้ำว่าเป้าหมายทั้งหมดเป็นเป้าหมายทางทหาร ขณะเดียวกันได้ยอมรับว่าอาจต้องปรับกลยุทธ์ด้านการประชาสัมพันธ์ โดยมอบหมายให้ ศูนย์เฉพาะกิจบริหารสถานการณ์ชายแดน (ศบ.ทก.) ทำงานร่วมกับสถานีโทรทัศน์แห่งประเทศไทย (NBT) เพื่อดำเนินการสื่อสารอย่างเป็นระบบ
2.2 การดำเนินการด้านการทูต
ไทยได้ยื่นหนังสือประท้วงต่อประเทศมหาอำนาจ 3 ประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา จีน และมาเลเซีย พร้อมทั้งเชิญผู้แทนทูตทหารต่างชาติลงพื้นที่ ตรวจสอบข้อเท็จจริงในเขตชายแดน นับเป็นการตอบสนองเชิงรุกอย่างหนึ่งที่มีศักยภาพในการเสริมความน่าเชื่อถือของประเทศไทย
2.3 ข้อเสนอจากภาคการเมือง
พรรคประชาชนเสนอแนวทางการทูตเชิงรุก 5 ข้อ ซึ่งประกอบด้วย
-
การจัดตั้งกลไกผู้สังเกตการณ์หยุดยิงภายใต้บทบาทนำของไทย
-
การยืนยันด้วยหลักฐานเชิงวิทยาศาสตร์ถึงการละเมิดของกัมพูชา
-
การเปิดประเด็นอื่นที่กระทบต่อภาพลักษณ์ของผู้นำกัมพูชา
-
การตั้งคณะทำงานเพื่อสื่อสารกับสื่อต่างประเทศอย่างเป็นระบบ
-
การรวมศูนย์ข่าวสารและผู้แทนสื่อสารของรัฐบาลให้เป็นเอกภาพ
3. การวิเคราะห์ตามกรอบแนวคิด
3.1 การสื่อสารภาครัฐ (Government Communication)
การสื่อสารของรัฐบาลต้องอาศัยความรวดเร็ว ชัดเจน และมีความต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม การปล่อยให้ฝ่ายกัมพูชาเชิญคณะทูตและสื่อมวลชนต่างชาติลงพื้นที่ก่อนโดยที่ฝ่ายไทยยังไม่ทันได้ตอบสนองในระดับสื่อมวลชนโลก อาจสะท้อนถึงความล่าช้าในการวางแผนสื่อสาร และขาดยุทธศาสตร์ล่วงหน้า ทั้งที่สถานการณ์ชายแดนเป็นประเด็นที่อ่อนไหวและต้องการการเตรียมความพร้อมเชิงข่าวสารอย่างรัดกุม
3.2 การทูตสาธารณะ (Public Diplomacy)
ในยุคปัจจุบัน การชี้แจงข้อเท็จจริงต่อรัฐบาลประเทศอื่นไม่เพียงพอ หากต้องขยายวงสื่อสารไปยังประชาชนทั่วโลก สื่อมวลชน และองค์กรภาคประชาสังคม การตั้งคณะทำงานเพื่อสื่อสารกับสื่อต่างประเทศตามที่พรรคประชาชนเสนอ จึงสอดคล้องกับแนวคิดการทูตสาธารณะสมัยใหม่ ที่มุ่งสร้างภาพลักษณ์ประเทศผ่านความโปร่งใสและการสื่อสารอย่างต่อเนื่อง
4. จุดแข็งและจุดอ่อนของการสื่อสารรัฐบาลไทย
| จุดแข็ง | จุดอ่อน |
|---|---|
| มีท่าทีชัดเจนต่อข้อกล่าวหา | ขาดความต่อเนื่องในการสื่อสาร |
| เริ่มนำเสนอข้อเท็จจริงผ่านช่องทางสื่อภาครัฐ | ปล่อยให้ฝ่ายตรงข้ามสื่อสารนำหน้า |
| มีการเชิญคณะทูตทหารลงพื้นที่ | ยังไม่มีการสื่อสารผ่านนักวิชาการหรือบุคคลภายนอกเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือจากหลายมิติ |
| มีการประท้วงต่อประเทศที่เกี่ยวข้อง | ขาดความชัดเจนว่าใครเป็นโฆษกหลักของรัฐบาล |
5. ข้อเสนอเชิงนโยบาย
-
สร้างศูนย์กลางการสื่อสารระดับวิกฤต ภายใต้หน่วยงานที่มีความพร้อมทั้งด้านสารสนเทศ สื่อสารมวลชน และการต่างประเทศ เพื่อรวมศูนย์การสื่อสารในกรณีที่เกิดความขัดแย้งระหว่างประเทศ
-
บูรณาการหน่วยงานด้านสื่อสาร เช่น กระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงมหาดไทย NBT และหน่วยข่าวกรอง เพื่อสร้างแนวทางสื่อสารในทิศทางเดียว
-
อบรมโฆษกรัฐบาลและผู้แทนการทูตในเชิง Crisis Communication เพื่อเตรียมพร้อมรับมือสถานการณ์ที่กระทบภาพลักษณ์ของประเทศ
-
จัดตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจด้าน Public Diplomacy ประกอบด้วยนักการทูต นักวิชาการ และผู้เชี่ยวชาญสื่อสารระหว่างประเทศ เพื่อปฏิบัติภารกิจเชิงรุกในเวทีโลก
-
ใช้ Soft Power สนับสนุนความน่าเชื่อถือ เช่น การเชิญผู้เชี่ยวชาญต่างชาติเข้าร่วมสังเกตการณ์ หรือจัดเวทีสัมมนาระหว่างประเทศเพื่อชี้แจงข้อเท็จจริง
6. บทสรุป
การสื่อสารของรัฐบาลไทยต่อปัญหาชายแดนกับกัมพูชาในปัจจุบันมีแนวโน้มที่ดีขึ้นในด้านการยืนยันข้อเท็จจริง และการประท้วงเชิงการทูต แต่ยังขาดความต่อเนื่อง ฉับไว และความเป็นระบบในเชิงกลยุทธ์ การทูตและการข่าวเชิงรุกต้องไม่ใช่เพียงการตอบโต้ข้อกล่าวหา แต่ควรเป็นการวางแผนสื่อสารอย่างเป็นระบบ เพื่อสร้างความเข้าใจและความน่าเชื่อถือในเวทีโลก ซึ่งจะเป็นเครื่องมือสำคัญในการรักษาผลประโยชน์ของชาติในระยะยาว
หากต้องการปรับให้เป็นบทความตีพิมพ์วารสารทางรัฐศาสตร์หรือการสื่อสาร เพิ่มเชิงอรรถ อ้างอิงทฤษฎี หรืองานวิจัยเพิ่มเติมได้ครับ.
คุณพูดว่า:
ChatGPT พูดว่า:
Academic Article
"An Analysis of the Effectiveness of Thai Government Communication Regarding the Thai-Cambodian Border Conflict"
Abstract
This article analyzes the effectiveness of Thailand’s government communication in response to the 2025 border conflict between Thailand and Cambodia, particularly focusing on allegations of ceasefire violations and the use of military force. Deputy Prime Minister Phumtham Wechayachai has emphasized the need for improved public relations and proactive diplomacy to communicate effectively with the international community. Using the theoretical frameworks of government communication and public diplomacy, this paper assesses the government’s current approach and proposes strategies to enhance Thailand’s credibility and influence in the global arena.
1. Introduction
The resurgence of conflict along the Thai-Cambodian border has drawn international attention, following Cambodia’s repeated violations of the ceasefire agreement and subsequent accusations that Thailand initiated hostilities and used excessive force. Beyond military security, this conflict presents a diplomatic and reputational challenge, demanding timely, coordinated, and strategic communication by the Thai government to maintain its legitimacy and prevent international misunderstanding.
2. Case Study: Thai Government’s Response
2.1 Statements by Deputy Prime Minister Phumtham Wechayachai
Phumtham asserted that the Thai military targeted only strategic military objectives and did not endanger Cambodian civilians. He acknowledged the need to improve public communication, assigning the Border Situation Operations Center (BSOC) to collaborate with the National Broadcasting Services of Thailand (NBT) to serve as central communicators of information.
2.2 Diplomatic Engagements
Thailand submitted formal protests to the United States, China, and Malaysia. Moreover, Thai military officials invited international defense attachés to inspect affected areas, marking a proactive step toward verifying Thailand’s version of events.
2.3 Proposals from the People's Party
The People’s Party outlined five key proposals for proactive diplomacy, including:
-
Establishing a neutral ceasefire monitoring mechanism with ASEAN involvement.
-
Presenting scientific evidence of Cambodian ceasefire violations.
-
Highlighting additional issues to discredit Cambodia’s leadership, such as its role in transnational crime.
-
Creating a multilingual media team to engage with the international press.
-
Ensuring unity in government messaging by designating an official spokesperson.
3. Analytical Framework
3.1 Government Communication
Effective state communication requires timeliness, consistency, and continuity. Cambodia’s initiative in bringing foreign diplomats and media to its side of the border before Thailand had launched any international outreach illustrates a reactive rather than proactive Thai approach. This delay risks undermining Thailand’s credibility in the eyes of the world.
3.2 Public Diplomacy
Modern diplomacy extends beyond state-to-state relations; it includes engaging foreign publics and influencing international opinion. The proposed media task force aligns with public diplomacy best practices, emphasizing transparency and ongoing engagement to shape global perceptions.
4. Strengths and Weaknesses of Thailand’s Communication Strategy
| Strengths | Weaknesses |
|---|---|
| Clear official stance and denial of wrongdoing | Lack of continuous, proactive outreach |
| Initial mobilization of state media for messaging | Letting Cambodia set the narrative first |
| Diplomatic engagement with major powers | Absence of multi-actor communication (e.g., academics, NGOs) |
| Invitation to military observers | No clear central spokesperson; mixed messaging |
5. Policy Recommendations
-
Establish a National Crisis Communication Center
Unify efforts across ministries to ensure coherent messaging during international conflicts. -
Integrate Communication Across Agencies
Link the Ministry of Foreign Affairs, Ministry of Interior, intelligence agencies, and national media under a single communication strategy. -
Train Spokespersons in Crisis Communication
Prepare designated officials to manage high-stakes communication under pressure and misinformation. -
Create a Public Diplomacy Task Force
Include diplomats, academics, and media experts to engage proactively with international platforms, participate in debates, and counter misinformation. -
Leverage Soft Power Tools
Host international forums, invite neutral observers, and promote transparency to enhance global trust.
6. Conclusion
Thailand’s government has taken initial steps to respond to Cambodian accusations and promote its narrative through official channels. However, a lack of consistency, speed, and strategic communication planning remains a concern. Diplomatic and media operations must move beyond mere rebuttals and embrace long-term, systematic communication strategies that build trust and preserve national interests. In an era where international perception shapes outcomes as much as facts on the ground, Thailand must strengthen its public diplomacy to secure its place and legitimacy on the global stage.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น