พระพรหมบัณฑิต"อธิการบดีมจร"เผยบัณฑิตมหาจุฬาฯเป็นคนสองตาที่สมบูรณ์ เหตุพัฒนาการศึกษาให้เป็นบัณฑิตมีความรู้ทั้งทางโลกและทางธรรม
วันที่ 10 พ.ค.2561 ที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย(มจร) อ.วังน้อย จ.พระนครศรีอยุธยา พระพรหมบัณฑิต,ศ.ดร กรรมการมหาเถรสมาคม(มส.) อธิการบดี มจร ปาฐกถาพิเศษเรื่อง "คุณูปการพระพุทธศาสนากับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์" เนื่องในโอกาสงานประสาทรับปริญญาของบัณฑิต มหาบัณฑิต และดุษฏีบัณฑิต ของมหาวิทยาลัยที่จะมีขึ้นระหว่างวันที่ 12 – 13 พฤษภาคม 2561 เวลา 13.00 น. โดยสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จประทานปริญญาบัตร
พระพรหมบัณฑิต กล่าวความตอนหนึ่งว่า พระพุทธศาสนาไม่ได้บอกว่าระบบการเมืองแบบใดดีที่สุด ถ้าคนไม่ดีไปสู่ตำแหน่งในระบบนั้นๆ มันเกิดความเสียหาย ต้องพัฒนามนุษย์เป็นคนดีคนเก่งเข้าสู่สังคม จะเห็นว่า "หัวใจของการพัฒนามนุษย์ต้องสร้างให้คนเป็นคนดีคนเก่งเข้าสู่สังคม" ตามแนวทางแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองกล่าวว่าพัฒนาชาติเริ่มที่ประชาชน พัฒนาคนเริ่มที่จิตใจ จะพัฒนาอะไรพัฒนาที่ตัวเราก่อน" คนจึงเป็นหัวใจของการพัฒนา ซึ่งพระพุทธศาสนามุ่งเน้นการพัฒนาจิตใจพัฒนาสังคม
ทำให้มหาจุฬาฯมุ่งจัดงานวันวิสาขบูชาโลกมุ่งเน้นการพัฒนามนุษย์ เป็นคุณูปการของพระพุทธศาสนาสู่การพัฒนามนุษย์ ในการจัดงานวิสาขบูชาโลกได้ตั้งองค์กรที่รับผิดชอบเรียกว่า Internationl Council for the Day of Vesak หรือICDV สภาสากลวันวิสาขบูชาโลก ซึ่งสำนักใหญ่ตั้งอยู่มหาจุฬาฯ มีการเฉลิมฉลองวันวิสาขบูชาโลกในคุณูปการพระพุทธศาสนาที่มีต่อการพัฒนามนุษย์ในมิติต่างๆ จนองค์การสหประชาชาชาติประกาศรับรองให้เป็นวันสากลของโลก ถือว่าสหประชาชาติให้ความสำคัญในวันวิสาขบูชา ทำให้ชาวโลกคาดหวังจากเรา ซึ่งIDDV มีภาระเป็นพันธกิจ 4 ประการซึ่งสอดคล้องกับมหาจุฬาฯ คือ "การพัฒนาที่ยั่งยืน สภาพภูมิอากาศที่ปลี่ยนแปลง การศึกษา การสร้างสันติภาพ (Peace Building)"
มหาจุฬาฯทำนั้นรวมอยู่ในคำเหล่านี้ การพัฒนามนุษย์เป็นการเตรียมความพร้อมให้ทำพันธกิจ โดยเฉพาะการพัฒนาที่ยั่งยืนต้องแปรสู่การปฏิบัติ เพราะถ้าเราจะมีส่วนร่วมระดับโลกต้องมีการพัฒนาที่ยั่งยืน เราจะสร้างคุณูปการต่อชาวโลกจะต้องอยู่กรอบเรียกว่า "เราทำวิจัยให้เป็นคุณูปการต่อชาวโลกต้องอยู่ในกรอบการพัฒนาที่ยั่งยืน" งานวิจัยจะต้องนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน(Sustainable Development) ซึ่งเป็นการปฏิบัติตามแนวทางของสหประชาชาติ การพัฒนาที่ยั่งยืนจึงเป็นเป้าหมายของการพัฒนา สหประชาชาติได้ให้ความหมายของการพัฒนาที่ยั่งยืน เรียกว่า SDG หมายถึง Sustainable Development Goals แปลว่าเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน สหประบาชาติประกาศเป้าหมายตั้งแต่ปี 2558 ทำไปถึง 2573 เป็นพันธสัญญาของทุกรัฐบาลต้องทำและบอกได้ว่าทำอะไร
การศึกษานั้นในอันธสูตรได้ระบุไว้ว่า เหมือนคนตาบอดเป็นคนไม่มีความรู้ทางโลกและทางธรรมทางจิตใจ คนตาเดียวเป็นคนมีความรู้ทางโลกแต่ไม่มีความรู้ทางธรรม และคนสองตาเป็นคนที่มีความรู้ทางโลกและทางธรรม การศึกษาที่ทำให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์จะต้องมีความรู้ทางโลกและความรู้ทางธรรม บัณฑิตของมหาจุฬาฯจึงต้องเป็นคนสองตา สอดรับกับปรัชญาของมหาจุฬาฯคือมีความรู้ทางพระพุทธศาสนาและความรู้ศาสตร์สมัยใหม่เพื่อพัฒนาจิตใจและสังคม ทำประโยชน์ให้ตนและสังคมสมกับเป็นบัณฑิต การเป็นมนุษย์ให้สมบูรณ์จะต้องมีดวงตาที่สมบูรณ์
ไอสไตล์กล่าวว่า วิทยาศาสตร์ที่ไร้ศาสนาย่อมพิการ คือ รู้แต่ศาสตร์สมัยใหม่แต่ไม่รู้ธรรมะ และ ศาสนาที่ไร้วิทยาศาสตร์ก็มืดบอด คือ รู้แต่ทางธรรมแต่ไม่รู้ศาสตร์สมัยใหม่ จึงต้องรู้ศาสตร์สมัยใหม่ เราจึงเรียนปัญญาในทางโลกและทางธรรม เราเรียนปริญญาตรีเป็นสุตมยปัญญารับข้อมูลจากคนอื่นมาคิดวิเคราะห์ ฟัง พูดอ่าน เขียน มีความรู้กว้าง ระดับปริญญาโทเป็นการคิดวิเคราะห์ทำวิทยานิพนธ์เน้นให้คิดเป็น พอถึงระดับปริญญาเอกเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านนั้นๆ เพราะลงมือทำลงมือทดลอง ลงไปวิจัยในพื้นที่จริง เขียนตำราของเราเอง ความรู้จากประสบการณ์ตรงปริญญาเอกต้องมีความเชี่ยวชาญเป็นภาวนามยปัญญา ด้านสิ่งแวดล้อมพระพุทธศาสนาให้กตัญญูต่อสิ่งแวดล้อม ตรัสไว้ในวนโรปสูตรว่า ชนเหล่าใดปลูกต้นไม้ได้บุญทั้งกลางคืนและกลางวัน ตรัสอีกว่า ชนเหล่าใดนอนนั่งใต้ต้นไม้ ไม่ควรหักกิ่งไม้นั้น ใครกระทำเลวแท้ๆ พระพุทธศาสนาจึงสอนให้เรากตัญญูต่อธรรมชาติสิ่งแวดล้อม
ศาสตร์พระราชาเป็นพัฒนศาสตร์ ศาสตร์แห่งการพัฒนาประเทศที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงเน้นการพัฒนามนุษย์ให้สามารถช่วยตนเอง เป็นมรดกคำสอนของในหลวง สอนลูกศิษย์ให้ช่วยตนเอง ท่านทั้งหลายเป็นผู้กระทำเอง เราตถาคตเป็นเพียงผู้ชี้ทาง ครูอาจารย์เป็นเพียงผู้ชี้ทางเท่านั้น เหมือนสุภาษิตจีนกล่าวว่า "การให้ปลาแก่คนจนเขาจะมีปลากินเพียงวันเดียว แต่เราสอนวิธีจับปลา เขาจะมีปลากินตลอดไป" ซึ่งครูอาจารย์จึงต้องสอนวิธีการการจับปลามากกว่าให้ปลา บัณฑิตจึงต้องฟังพูดอ่านเขียนจึงจะชื่อว่าเป็นบัณฑิต การพัฒนาที่ยั่งยืนของในหลวงมี 4 ประการ คือ"ที่ขาดเติมให้เต็ม เต็มให้รู้จักพอ พอให้แบ่งปัน แบ่งปันให้เป็นธรรม" เป็นมรดกที่พระองค์สอนพวกเราบูรณาการกับพระพุทธศาสนาคือ กาย จิตใจ สังคม ปัญญาเช่น สอนเรื่องมหาชนกให้มีความเพียรมีความพยายามจะถึงความสำเร็จ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงเน้นปิดทองหลังพระ แต่พอมาถึงสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลที่ 10 ทรงเน้นให้เรามีจิตอาสา คำว่าจิตอาสาหมายถึง ความสมัครใจทำงานเพื่อประโยชน์สุขแห่งประชาชนและสังคมโดยไม่หวังผลตอบแทนเป็นเงินหรือสิ่งอื่นใด
ลักษณะของจิตอาสามี 4 ประการ คือ 1)เสนอตัวเข้าร่วมช่วยกันทำกิจกรรม มีจิตอาสาในการมาช่วยกันทำ 2)เป็นประโยชน์สูงสุดแห่งประชาชนและสังคมส่วนรวม 3)ทำด้วยสมัครใจเต็มใจ 4)ไม่หวังผลตอบแทนใดๆ ถือว่าเป็นสังคหวัตถุธรรมซึ่งในหลวงรัชกาลที่ 10 ทรงย้ำให้คนไทยมีจิตอาสา ช่วงสมัยรัชกาลที่ 9 พระองค์ทรงต่อสู้กับคอมมิวนิสต์ ซึ่งความจริงพระองค์ไม่คิดจะเอาชนะใครแต่ต้องจะเอา "ชนะความหิวโหยของประชาชน" หมายถึงชนะความยากจนทำให้คนในชาติเกิดความสามัคคีต่อกันทำให้ประเทศไทยมาถึงจุดนี้เพราะใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาคือสาราณียธรรม คือ คิดพูดทำด้วยเมตตาคือความเมตตา เกื้อกูลกันและกันคือ สาธารณโภคี ปฏิบัตตามกฎหมายเท่าเทียมกันคือ สีลสามัญญตา ปรับความคิดให้มีเหตุผลคือ ทิฐิสามัญญตา ทำให้บ้านเมืองเจริญรุ่งเรืองมาถึงทุกวันนี้
"ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงทำให้พระพุทธศาสนามีชีวิต เราต้องสืบสานในหลวงรัชกาลที่ 9 และในหลวงรัชกาลที่ 10 เราทุกคนต้องตื่นในฐานะเราเป็นบัณฑิตต้องนำหน้าคนอื่นช่วยคนอื่นต้องดำรงชีวิตไม่ให้ประมาทในการดำเนินชีวิตสืบไป" พระพรหมบัณฑิต กล่าว
.................
(หมายเหตุ : ติดตามรายละเอียดทั้งหมดที่เฟซบุ๊ก Pramote OD Pantapat พระอาจารย์ปราโมทย์ วาทโกวิโท นิสิตปริญญาเอก สาขาสันติศึกษา มจร)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น