ในยุคที่เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเปลี่ยนโฉมวิถีชีวิต เศรษฐกิจ และสังคมของมนุษย์อย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน หนังสือ “คู่มือมนุษย์ยุค AI (Infinite Scaler)” ของ ดร. ณภัทร จาตุศรีพิทักษ์ ได้รับการกล่าวถึงอย่างกว้างขวางในฐานะ “หนังสือแห่งปี” ที่ไม่เพียงบรรยายถึงอนาคตของ AI เท่านั้น แต่ยังนำเสนอแนวคิดเชิงปรัชญาและคุณค่าความเป็นมนุษย์ที่ควรยึดถือในการเผชิญหน้ากับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี
หนึ่งในตอนที่ทรงพลังและสะเทือนใจที่สุดของหนังสือ คือการเล่าประวัติชีวิตของ “จังหั่งกวง” หรือที่คนไทยรู้จักในนาม ดร. สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ อดีตรัฐมนตรีและนักกลยุทธ์เศรษฐกิจระดับประเทศ ผ่านสายตาของลูกชายผู้เขียน โดยเรื่องราวดังกล่าวไม่ได้ถูกถ่ายทอดเพียงเพื่อบันทึกความทรงจำของบุคคลหนึ่ง แต่ยังสะท้อนให้เห็น “คู่มือมนุษย์” ที่จะช่วยให้เราอยู่รอดและยืนหยัดได้ในโลกที่ AI กำลังท้าทายมนุษย์ทุกมิติ
1. ชีวประวัติ “หั่งกวง” : จากความมืดสู่แสงสว่าง
เรื่องราวชีวิตของหั่งกวงสะท้อนความทุกข์ยาก ความเจ็บปวด และการต่อสู้ของมนุษย์ที่เกิดมาในเงื่อนไขไม่เป็นธรรม ทั้งความยากจน การไร้ที่พึ่ง และการถูกทอดทิ้งในวัยเด็ก แต่สิ่งที่โดดเด่นคือ พลังแห่งความอึดและความเพียร ที่ผลักดันให้เขาเดินหน้าต่อ แม้จะล้มลุกคลุกคลานหลายครั้ง
-
จากเด็กชายยากจนเยาวราชที่ต้องทำกะปิทั้งคืน
-
สู่การดิ้นรนทางการศึกษา ท่ามกลางการเรียนที่เกเรและเกือบถูกรีไทร์
-
ผ่านการเสียสละโอกาสครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ยังไม่ยอมแพ้
-
จนในที่สุดกลายเป็นนักวิชาการ นักการเมือง และรัฐมนตรีผู้ทรงอิทธิพลของไทย
ชีวประวัติของหั่งกวงจึงไม่เพียงบอกเล่าความสำเร็จส่วนบุคคล แต่ยังเป็น ภาพแทนของมนุษย์ที่ต่อสู้กับโชคชะตาและโครงสร้างสังคม จนสามารถสร้างคุณค่าใหม่ให้แก่ตนเองและสังคม
2. AI กับการสร้าง “ความจริงใหม่”
ในหนังสือ ผู้เขียนได้บรรยายถึงการใช้ Kling AI เพื่อสร้างวิดีโอจำลองภาพแม่–ลูกที่กอดและเดินเคียงข้างกัน ภาพที่ไม่เคยเกิดขึ้นจริงในอดีตแต่กลับทำให้ ดร. สมคิด ถึงกับน้ำตาซึม เหตุการณ์นี้สะท้อนปรากฏการณ์สำคัญของ AI คือการสร้าง “ความจริงเสมือน (synthetic reality)” ที่สามารถเยียวยาความทรงจำ ความเจ็บปวด และเติมเต็มสิ่งที่มนุษย์เคยขาดหายไป
ในเชิงวิชาการ นี่คือคำถามสำคัญต่อมนุษยชาติ:
-
AI เป็นเพียงเครื่องมือสร้างภาพฝัน หรือสามารถเป็นพลังในการบำบัดและเยียวยามนุษย์?
-
ขอบเขตระหว่าง “ความจริง” และ “ความฝัน” ควรนิยามใหม่อย่างไรในโลกที่ AI สร้างภาพความทรงจำได้?
3. บทเรียน “คู่มือมนุษย์” ในยุค AI
สิ่งที่ คู่มือมนุษย์ยุค AI ถ่ายทอด ไม่ได้อยู่ที่เทคโนโลยี แต่คือ หลักการดำรงอยู่ของมนุษย์ ท่ามกลางโลกที่ไม่แน่นอน
-
ความอึดและความเพียร (Resilience) : เรื่องราวของหั่งกวงชี้ว่า ความสามารถในการทนต่อความยากลำบาก คือทุนมนุษย์ที่ AI ไม่อาจทดแทนได้
-
การใฝ่ดีและพัฒนาตนเอง (Self-betterment) : แม้โอกาสถูกริบไปหลายครั้ง แต่ความพยายามพัฒนาตนเองคือหนทางสู่การเปลี่ยนชะตาชีวิต
-
การเรียนรู้จากรากเหง้า (Rooted learning) : บท “บะหมี่เย้ยยุทธจักร” สอนว่าการไม่ลืมรากฐานชีวิต คือภูมิคุ้มกันทางจริยธรรมท่ามกลางความก้าวหน้าของ AI
-
มนุษย์กับความฝัน (Human aspiration) : AI อาจช่วยจำลองสิ่งที่หายไป แต่หัวใจสำคัญคือ มนุษย์ต้องมีความใฝ่ดีเพื่อ “เล่นตาถัดไป”
คำสอนปิดท้ายของหั่งกวงที่ว่า
“คนเราต้องอึดไว้ ต้องใฝ่ดี ให้อยู่ได้นานพอที่จะเล่นตาถัดไป”
จึงเปรียบเสมือนแก่นของ “คู่มือมนุษย์” ในยุคที่ AI กำลังเปลี่ยนทุกกฎเกณฑ์
บทสรุป
หนังสือ คู่มือมนุษย์ยุค AI (Infinite Scaler) มิใช่เพียงคู่มือการปรับตัวต่อเทคโนโลยีใหม่ แต่คือการบันทึก “สูตรการอยู่รอดของมนุษย์” ที่ผสานทั้งอดีต ปัจจุบัน และอนาคต เรื่องราวชีวิตของจังหั่งกวง/ดร. สมคิด และการตีความของลูกชายผู้เขียน สะท้อนว่า AI อาจช่วยสร้างฝัน แต่หัวใจของการเปลี่ยนชะตาชีวิตคือความเพียรและความใฝ่ดีของมนุษย์
ดังนั้น การวิเคราะห์หนังสือเล่มนี้ทำให้เราเห็นว่า หากจะมี คู่มือมนุษย์ในยุค AI จริง ๆ คำตอบคงไม่ใช่เพียงทักษะดิจิทัลหรือการใช้เทคโนโลยีอย่างชาญฉลาด แต่คือ การรักษาความเป็นมนุษย์ ผ่านความอึด อดทน การเรียนรู้ไม่หยุด และการยืนหยัดต่อสู้กับโชคชะตาอย่างไม่ยอมแพ้

ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น