ถนนสายบาลีจาก "สุกัญญา" สู่ "ทราวดี"

การศึกษาพระบาลีถือเป็นรากฐานสำคัญในการธำรงพระพุทธศาสนาในสังคมไทยมาอย่างยาวนาน เดิมทีการเรียนบาลีถูกจำกัดในวงการพระสงฆ์ แต่ต่อมาได้เปิดโอกาสให้ฆราวาสเข้ามามีส่วนร่วม เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจพระธรรมคำสอนอย่างลึกซึ้ง และขยายวงการศึกษาพระบาลีสู่สังคมวงกว้าง ในบริบทนี้ “ถนนสายบาลี” จึงเป็นเส้นทางที่ไม่ได้ถูกสืบทอดโดยสงฆ์เพียงฝ่ายเดียว หากแต่มีฆราวาสที่มีบทบาทสำคัญด้วย

งานเขียนของ สุกัญญา เจริญวีรกุล บ.ศ.9แสดงให้เห็นพลังของการตีความบาลีในฐานะมรดกทางวัฒนธรรมและปัญญา ขณะที่กรณีศึกษาของ ทราวดี พันจิต บ.ศ.3 สะท้อนการเข้ามามีบทบาทของเยาวชนฆราวาสรุ่นใหม่ ที่ผสานศรัทธา ความพยายาม และพลังครูบาอาจารย์ จนสามารถก้าวสู่ความสำเร็จในการสอบ “พัดบาลี 3” อันเป็นหลักชัยในเส้นทางการศึกษาพระบาลี

---

1. ถนนสายบาลีในมิติของสุกัญญา เจริญวีรกุล

1. บาลีในฐานะรากฐานทางวัฒนธรรมและวรรณกรรม

   • งานศึกษาของสุกัญญาเผยให้เห็นว่า ภาษาบาลีไม่ใช่เพียงภาษาในพิธีกรรม แต่ยังเป็นพลังสร้างสรรค์เชิงวรรณศิลป์และวิชาการไทย

   • เธอเชื่อมโยงบาลีกับสังคม ผ่านการตีความเชิงวิชาการและการขยายมุมมองต่อพระไตรปิฎก

2. บาลีในฐานะเครื่องมือการตีความ (Hermeneutics)

   • สุกัญญาแสดงให้เห็นการตีความบาลีเพื่อสะท้อนความหมายร่วมสมัย ทำให้คัมภีร์บาลีมีพลังในการตอบโจทย์สังคมไทย

   • สิ่งนี้ชี้ให้เห็นว่าบาลีคือเครื่องมือเชื่อมอดีตกับปัจจุบัน

---

2. ถนนสายบาลีในมิติของทราวดี พันจิต

กรณีศึกษาของทราวดี พันจิต นักศึกษามหาวิทยาลัยเฉลิมกาญจนา เขตระยอง ผู้ได้รับ พัดบาลี 3 (ประโยคสาม) เมื่อวันที่ 9 กันยายน 2568 คือแบบอย่างสำคัญของฆราวาสที่ก้าวสู่ถนนสายบาลี

1. จุดเริ่มต้นจากศรัทธา

   • แรงบันดาลใจเริ่มจากความสงสัยว่า ฆราวาสเรียนบาลีได้หรือไม่ และได้รับการชี้นำจากพระญาติ

   • นี่สะท้อนการเรียนรู้เชิงศรัทธา (faith-based learning)

2. การเรียนรู้ด้วยตนเองและการมีครูอาจารย์

   • เริ่มจากหนังสือและไลฟ์สดออนไลน์ ก่อนพบพระมหาวิวัฒน์ วิริโย ปธ.9 ที่รับเป็นศิษย์และสอนออนไลน์

   • เป็นการผสมผสาน self-directed learning และ apprenticeship model

3. การก้าวข้ามความล้มเหลว

   • แม้การสอบครั้งแรกไม่ผ่าน แต่ทราวดีเลือกจะฟื้นฟูและพัฒนาตนเอง

   • สะท้อนแนวคิด learning from failure

4. ความสำเร็จที่เกิดจากความเพียรและสิ่งแวดล้อม

   • การผ่านทุกวิชาและได้รับพัดบาลี 3 คือผลลัพธ์ของความพยายาม + ครูบาอาจารย์ + กำลังใจ

   • เป็นตัวอย่างของ academic achievement และ lifelong learning

---

3. การเชื่อมโยง “จากสุกัญญาสู่ทราวดี”

• สุกัญญา เจริญวีรกุล เน้นการเปิดมิติบาลีในฐานะ วัฒนธรรม ปัญญา และการตีความ

• ทราวดี พันจิต เน้นการแสดงให้เห็นว่า ฆราวาสและเยาวชนก็สามารถก้าวสู่ถนนสายบาลีได้จริง

• จากสุกัญญาสู่ทราวดี คือการขยายถนนสายบาลีจากเชิงทฤษฎีและวรรณกรรม สู่เชิงปฏิบัติและชีวิตจริงของเยาวชนในสังคมไทย

---

บทสรุป

ถนนสายบาลีมิได้เป็นเส้นทางที่หยุดนิ่ง หากแต่ปรับตัวและขยายตัวตามกาลเวลา การวิเคราะห์จากสุกัญญาสู่ทราวดี แสดงให้เห็นวิวัฒนาการของบาลีในสองมิติที่สำคัญ

• สุกัญญา : ผู้ชี้ให้เห็นคุณค่าทางวัฒนธรรมและการตีความ

• ทราวดี : ผู้พิสูจน์ด้วยประสบการณ์จริงว่า บาลีเป็นพื้นที่การเรียนรู้ที่เปิดกว้างสู่ฆราวาสและเยาวชน

ทั้งสองกรณีร่วมกันสะท้อนว่า ถนนสายบาลียังมีความหมายและพลังต่อการธำรงพระพุทธศาสนา และยังคงเป็นแรงบันดาลใจสำหรับคนรุ่นใหม่ที่ต้องการเข้าถึงปัญญาและธรรมะในพระไตรปิฎก

เพลง: ถนนสายบาลี

(ทำนองอบอุ่น ให้แรงบันดาลใจ แนวลูกกรุงผสมเพลงเพื่อชีวิต)

ท่อนแรก (เริ่มเรื่อง)
จากวันวาน สุกัญญาเพียรไขความ
บาลีงาม คือมรดกแห่งธรรม
เสียงคัมภีร์ ดังก้องใจทุกยาม
ปลุกศรัทธาให้ตาม สู่แสงทางปัญญา

ท่อนสอง (แรงบันดาลใจทราวดี)
ทราวดี เยาวชนผู้มีฝัน
ไม่หวั่นไหว แม้หนทางยากเกินใคร
เปิดตำรา ศึกษาจนเข้าใจ
พัดบาลีในใจ คือดวงดาวนำทาง

ท่อนฮุค (กำลังใจ)
ถนนสายบาลี ยาวไกลไม่สิ้นสุด
ด้วยศรัทธาไม่หยุด จุดไฟให้แรงใจ
ครูบาอาจารย์ ชี้นำให้ก้าวไป
เพียรพยายามเท่าไร ก็สู่ฝั่งชัยด้วยธรรม

ท่อนสาม (สรุป)
จากสุกัญญา สู่ทราวดีรุ่นใหม่
บาลีคือสายใย เชื่อมใจคนทุกคน
ยากเพียงใด หากใจยังไม่ท้อ
ถนนสายนี้ยังรอ เติมความหมายตลอดกาล