วันเสาร์ที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568

พุทธสันติวิธียุค AI ยุติความรุนแรงต่อบุรุษสากล

เพลง: “ผู้ชายก็เจ็บเป็น”

เนื้อเพลง

(ท่อน 1) https://suno.com/s/Su14Mo6R7rHsILX7
ในโลกที่หมุนไวกว่าเดิม
ผู้คนต่างเดินตามบทที่ใครเขียนไว้
ชายคนหนึ่งซ่อนน้ำตาไว้ข้างใน
แม้หัวใจร้าวก็ยังต้องยืนให้ไหว

(พรีฮุก) https://suno.com/s/DjWgIZ8pjA3KYHzK
แต่ความอ่อนโยนไม่ใช่ความพ่ายแพ้
และทุกชีวิตมีคุณค่าเสมอกัน
เมื่อความเมตตาเริ่มก้องในใจทุกวัน
แผลที่ถูกกดทับก็เริ่มคลายลง

(ฮุก)
เพราะผู้ชายก็เจ็บ…ไม่ต่างจากใคร
พุทธสันติวิธีพาเราก้าวผ่านไป
เมื่อสติจับมือกับเทคโนโลยีใหม่
เราจะสร้างโลกที่ไม่ทำร้ายกันอีกต่อไป

ให้ AI เป็นเพื่อนคอยเฝ้ามอง
ช่วยเตือนในวันที่ใจเราสั่นไหว
สังคมไม่เบียดเบียนจะเกิดขึ้นได้
ถ้าเราร่วมกันเปิดหัวใจ…ด้วยความกรุณา

(ท่อน 2)
บนเส้นทางของผู้ชายทุกคน
มีภาระมากมายกว่าที่ใครจะมองเห็น
ความเงียบไม่ใช่สัญลักษณ์ของความเข้มแข็ง
แค่สังคมไม่เคยอนุญาตให้ร้องไห้ออกมา

(พรีฮุก)
ถึงเวลาปล่อยใจให้ได้หายใจ
ให้ความเข้าใจมาแทนคำตัดสิน
เมื่อทุกเสียงได้รับการรับฟังจริง ๆ
จะไม่เหลือใครที่ต้องทนเดียวดาย

(ฮุก)
เพราะผู้ชายก็เจ็บ…ไม่ต่างจากใคร
พุทธสันติวิธีพาเราก้าวผ่านไป
เมื่อสติจับมือกับเทคโนโลยีใหม่
เราจะสร้างโลกที่ไม่ทำร้ายกันอีกต่อไป

ให้ AI เป็นเพื่อนคอยเฝ้ามอง
ช่วยเตือนในวันที่ใจเราสั่นไหว
สังคมไม่เบียดเบียนจะเกิดขึ้นได้
ถ้าเราร่วมกันเปิดหัวใจ…ด้วยความกรุณา

(บริดจ์)

เมตตาภาวนาในยามค่ำคืน
สติจะคืนพลังให้หัวใจ
ไม่ว่าชายหรือหญิงก็เจ็บได้เหมือนกัน
โลกงดงามขึ้นได้…ถ้าเรารักกันมากกว่าเดิม

(ฮุกสุดท้าย)

เพราะผู้ชายก็เจ็บ…เหมือนใจทุกดวง
เมื่อเรายอมเปิดใจรับฟังกัน
ในยุคที่ AI ช่วยยื่นมือแห่งความหวัง
เราจะสร้างพรุ่งนี้ที่ปลอดภัยกว่าวันวาน

ให้สติและความรักพาเราเดินไป
สู่วิถีแห่งสันติที่ไม่เบียดเบียน
นี่คือบทเพลงของมนุษย์ทุกคนบนโลกใบนี้
ร่วมกันหยุดความรุนแรง…ด้วยหัวใจที่เปี่ยมเมตตา

วิเคราะห์การยุติความรุนแรงต่อบุรุษตามแนวพุทธสันติวิธียุคเอไอ

โอกาส 25 พฤศจิกายน วันยุติความรุนแรงต่อสตรีสากล

บทนำ

วันที่ 25 พฤศจิกายน ซึ่งเป็น วันยุติความรุนแรงต่อสตรีสากล มักมุ่งเน้นการปกป้องสตรีจากความรุนแรงในทุกรูปแบบ ทั้งกายภาพ จิตใจ เศรษฐกิจ และดิจิทัล แต่การมุ่งปกป้องกลุ่มเพียงกลุ่มเดียวอาจทำให้ประเด็น “ความรุนแรงต่อบุรุษ” ถูกเพิกเฉยทั้งในระดับสังคม จิตวิทยา และนโยบายสาธารณะ แม้ในหลายบริบท บุรุษเองก็เป็นผู้ประสบความรุนแรง เช่น ความรุนแรงในครอบครัว การบูลลี่ทางสังคม ความคาดหวังเชิงบทบาทชายที่กดทับ หรือความรุนแรงเชิงดิจิทัล เช่น การคุกคามออนไลน์และ Deepfake

บทความนี้มุ่งวิเคราะห์ความรุนแรงต่อบุรุษด้วยกรอบ พุทธสันติวิธี (Buddhist Peace Methodology) และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อพัฒนาวิถีการยุติความรุนแรงอย่างยั่งยืน โดยเน้นการสร้าง “สังคมไม่เบียดเบียน (อหิงสา)” อย่างแท้จริง ซึ่งต้องครอบคลุมทั้งสตรีและบุรุษในฐานะมนุษย์ผู้มีศักดิ์ศรีเท่าเทียมกัน

1. ความรุนแรงต่อบุรุษ: ปรากฏการณ์ที่ถูกมองข้าม

1.1 ความรุนแรงเชิงกายภาพและครอบครัว

แม้ข้อมูลหลายประเทศพบว่าผู้หญิงเป็นผู้ประสบความรุนแรงในครอบครัวมากกว่า แต่ก็มีสัดส่วนบุรุษที่ตกเป็นเหยื่อจำนวนไม่น้อย และมักไม่สามารถรายงานหรือขอความช่วยเหลือได้เนื่องจาก

ความกดดันเชิงวัฒนธรรม “ผู้ชายต้องเข้มแข็ง”
ความอับอายเมื่อถูกกระทำโดยคู่ครอง
ช่องทางช่วยเหลือที่มุ่งเน้นสตรีเป็นหลัก

1.2 ความรุนแรงเชิงจิตใจจากค่านิยมชายเป็นใหญ่แบบย้อนกลับ

บุรุษจำนวนมากถูกกดดันด้วยความคาดหวังเรื่อง “ผู้นำครอบครัว” “ต้องไม่อ่อนแอ” ทำให้เกิด

ภาวะเครียดเรื้อรัง
การกดทับอารมณ์
การถูกตำหนิเมื่อแสดงความเปราะบาง

1.3 ความรุนแรงเชิงเศรษฐกิจ

การกีดกันด้านสิทธิการเลี้ยงดูบุตร หรือการถูกบังคับให้เป็น “ผู้หารายได้หลัก” ก็เป็นรูปแบบหนึ่งของความรุนแรงทางเศรษฐกิจที่มักไม่ถูกมองเห็น

1.4 ความรุนแรงดิจิทัล (Digital Violence)

ยุค AI ทำให้บุรุษตกเป็นเหยื่อเช่นกัน เช่น

การกลั่นแกล้งบนโลกออนไลน์
การใช้ Deepfake เพื่อทำลายชื่อเสียง
การข่มขู่ด้วยข้อมูลส่วนบุคคล

สิ่งเหล่านี้สะท้อนว่า “ความรุนแรงต่อบุรุษ” ต้องถูกนำมาพิจารณาในนโยบายความปลอดภัยมนุษย์ควบคู่กับสตรี

2. การวิเคราะห์ตามแนวพุทธสันติวิธี

พุทธสันติวิธีเป็นกระบวนทัศน์สันติภาพเชิงลึก ที่เน้นการไม่เบียดเบียน (อหิงสา) การกำกับตนด้วยสติ และการเจริญเมตตากรุณาเพื่อลดความขัดแย้ง ทั้งในระดับปัจเจกและโครงสร้างสังคม

2.1 อหิงสา: ยุติความรุนแรงที่ราก

หลักอหิงสาทำให้การยุติความรุนแรงต่อบุรุษไม่ใช่เพียงการป้องกันเหตุ แต่ต้องลบล้างปัจจัยก่อความรุนแรง เช่น

ค่านิยมชายเป็นใหญ่ที่กดทับทั้งชายและหญิง
แบบเรียนสังคมที่ทำให้ผู้ชายไม่กล้าขอความช่วยเหลือ
โครงสร้างที่จำกัดบทบาทชายให้เป็นเพียง “ผู้หาเงิน”

2.2 สติ: การรับรู้อารมณ์และความเปราะบาง

ชายจำนวนมากเก็บความเครียดไว้จนเกิดความรุนแรงทั้งจากตนเองหรือการถูกกระทำ
พุทธสันติวิธีเสนอให้

ฝึกสติในสถานศึกษา–ที่ทำงาน
สร้างพื้นที่ปลอดภัยทางจิตใจสำหรับบุรุษ
ใช้สติเป็นเครื่องมือป้องกันการตอบโต้ด้วยความรุนแรง

2.3 เมตตา–กรุณา: การสร้างความเข้าใจร่วม

สร้างความเอาใจใส่และการร่วมมือทางสังคม เช่น

รณรงค์ “บุรุษมีความรู้สึกได้”
ส่งเสริมการรับฟังโดยไม่ตัดสิน
โครงการบำบัดความรุนแรงด้วยเมตตาภาวนา (Loving-kindness Meditation)

3. พุทธสันติวิธีกับปัญญาประดิษฐ์ (AI): นวัตกรรมเพื่อสังคมไม่เบียดเบียน

ยุค AI เสนอเครื่องมือใหม่ที่สอดคล้องกับกรอบพุทธสันติวิธีเพื่อยุติความรุนแรงต่อบุรุษและสตรี ได้แก่:

3.1 AI for Violence Detection

ระบบตรวจจับสัญญาณความรุนแรงในครอบครัวจากเสียงหรือพฤติกรรม
AI วิเคราะห์โพสต์ออนไลน์ที่เข้าข่ายบูลลี่หรือคุกคามบุรุษ

3.2 AI for Mental Health

แชทบอทด้านสุขภาวะจิต
ระบบคัดกรองความเครียดและความเสี่ยงก่อนเกิดเหตุรุนแรง

3.3 AI และ Deepfake Protection

ระบบตรวจจับภาพ–วิดีโอปลอม
แจ้งเตือนกรณีมีการนำภาพบุรุษไปใช้เพื่อทำลายชื่อเสียง

3.4 Big Data for Policy

AI วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อช่วยกำหนดนโยบาย เช่น

พื้นที่เสี่ยงความรุนแรง
กลุ่มชายที่เปราะบางเป็นพิเศษ
ปัจจัยเชื่อมโยงความรุนแรงกับเศรษฐกิจ–สังคม

4. โมเดล 5 มิติพุทธสันติวิธียุค AI เพื่อยุติความรุนแรงต่อบุรุษ

มิติบุคคล: ฝึกสติ–เมตตา ลดความโกรธและการกดทับอารมณ์
มิติครอบครัว: พัฒนา “ครอบครัวสติ” ที่เปิดพื้นที่ปลอดภัยให้ชาย–หญิงเท่าเทียม
มิติสังคม: รื้อคติที่ทำให้ชายถูกตีตราทางจิตใจ
มิติเทคโนโลยี: ใช้ AI ตรวจจับความรุนแรง และป้องกัน Deepfake
มิตินโยบาย: พัฒนากฎหมายคุ้มครองเหยื่อโดยไม่จำกัดเพศ และบริการช่วยเหลือเฉพาะบุรุษ

5. บทสรุป

การยุติความรุนแรงต่อบุรุษเป็นประเด็นที่สังคมไทยและโลกยังถกเถียงไม่มากนัก แม้จะมีผู้ชายจำนวนไม่น้อยที่ตกเป็นเหยื่อความรุนแรงหลากหลายรูปแบบ การนำกรอบพุทธสันติวิธีมาใช้ร่วมกับเทคโนโลยี AI ทำให้เกิดแนวนโยบายและเครื่องมือใหม่ในการยุติความรุนแรงอย่างยั่งยืน

ในโอกาส 25 พฤศจิกายน วันยุติความรุนแรงต่อสตรีสากล บทความนี้เสนอให้สังคมมองว่าการยุติความรุนแรง “ต้องไม่จำกัดเพศ” แต่ต้องมุ่งสู่สังคมไม่เบียดเบียนตามหลักอหิงสา และใช้ AI เป็นเครื่องมือสำคัญต่อการสร้างสันติภาพมนุษย์ทุกกลุ่มอย่างแท้จริง

siampongsnews